Της Αποστολίας Πάνου* Η κάθε λέξη είναι μια έξοδος για μια συνάντηση, πολλές φορές ματαιωμένη και τότε είναι μια λέξη αληθινή, σαν επιμένει στη συνάντηση Γ. Ρίτσος
Μπορούμε να πούμε ότι οι λέξεις μεσολαβούν ανάμεσα στη σκέψη και πρόθεση του πομπού από τη μια και τη διάθεση του δέκτη για την πρόσληψή τους από την άλλη. Θεωρούμε βέβαια ότι σημασία έχει το περιεχόμενο ενός λόγου, γραπτού ή προφορικού και όχι τόσο η μορφή του, η λεκτική απόδοσή του, διότι φαίνεται να έχει μεγαλύτερη επίδραση το περιεχόμενο∙ έχει τη δύναμη της πράξης σε αντίθεση με το λεκτικό περίβλημά του. Φυσικά, η σκέψη και η γλώσσα είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος -με τις λέξεις σκεφτόμαστε, συγκροτούμε τη σκέψη μας και αυτές αποτελούν το ένδυμά της. Όμως οι λέξεις έχουν μια αυτονομία. Με την επιλογή τους εν τέλει εξωτερικεύουμε τη σκέψη και ακολουθεί(;) αυτό που λέμε επικοινωνία. Και πάντως το πως ονοματίζουμε τα πράγματα επηρεάζει την αντίληψή μας γι’ αυτά και ακολούθως τη στάση μας απέναντί τους.
Αναμφίβολα, είναι πολυδιάστατη η γλώσσα, αν σκεφτούμε την κυριολεκτική και μεταφορική έκφρασή της, το διαφορετικό νόημα που μπορεί να δίνει ο καθένας στις ίδιες έννοιες, την ύποπτη χρήση της, όταν πρόκειται για λέξεις που ‘’επιβάλλονται’’ λόγω του σημασιολογικού αξιακού φορτίου, όπως λαός, έθνος, δημοκρατία, κυρίως όταν εκφέρονται από πολιτικούς. Το βέβαιο είναι ότι από όποιον κι αν εκφέρεται ο λόγος, ο στόχος είναι η πρόσληψή του, η κατανόηση, η πρόκληση απάντησης, ανταπόκρισης, έστω διαφωνίας. Είναι μια διεργασία δημιουργική και βαθύτατα κοινωνική, σε αντίθεση με τη λειτουργία του μονομερούς και εξουσιαστικού προπαγανδιστικού λόγου.
Για να γίνει, όμως, η συνάντηση που μας ενδιαφέρει, όπως την ονομάζει ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος, προϋποτίθεται σκέψη συγκροτημένη, η αλήθεια του εκάστοτε πομπού και η ειλικρινής διάθεση να ‘’βρει’’ τους άλλους, και όχι ο παραπλανητικός ασαφής λόγος, ο διαστρεβλωτικός στο βωμό σκοπιμοτήτων, ο παρωχημένος και φθαρμένος από την κατάχρηση λέξεων και εννοιών αναντίστοιχων με το ζωντανό παρόν… που φυσικά εμποδίζουν τη δημιουργική συνάντηση.
Επιλέγουμε τις καλές… λέξεις, λοιπόν, με άλλα λόγια επιλέγουμε την προσεκτική χρήση της γλώσσας, μιας και αποτελεί υψηλή άσκηση αισθητικής και ανθρωπιάς είτε αφορά τον ατομικό είτε το δημόσιο βίο.
Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν!
*Η Αποστολία Πάνου γεννήθηκε στη Ροδιά Τυρνάβου. Μετά τις σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εργάστηκε ως φιλόλογος σε σχολεία της Β/θμιας Εκπαίδευσης. Από το 1992 ζει με την οικογένειά της στο Κιλκίς. Καρπός της διερεύνησης και μελέτης της ιστορίας της ιδιαίτερης πατρίδας της είναι το βιβλίο με τίτλο: Η Ροδιά στην ιστορική διαδρομή της Θεσσαλίας.
Δείτε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο tirnavospress.gr, ακολουθήστε μας στο Facebook, Instagram, Google News, YouTube και Twitter. Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν: Αναφέρεται ως πηγή το tirnavospress.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά. – Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή – Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.
