Ένα σοβαρό θέμα είναι η κλιματική αλλαγή που συμβαίνει τα τελευταία αρκετά χρόνια. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε την κλιματική μεταβλητότητα από την κλιματική αλλαγή.
Κλιματική μεταβλητότητα είναι οι αλλαγές στη θερμοκρασία την νέφωση την υγρασία και άλλες παραμέτρους μέσα σε εκατονταδες/χιλιαδες χρόνια. Αυτές οι αλλαγές ήταν μικρές και βρισκόταν πάντα γύρω από ένα σημείο ισορροπίας. Κάποιες φορές άνοδο της θερμοκρασίας και κάποιες φορές πτώση της θερμοκρασίας.
Κλιματική αλλαγή είναι η βίαιη άνοδος της θερμοκρασίας μέσα σε λίγα χρόνια μαζί με κάποια αέρια της ατμόσφαιρας. Όταν μάλιστα η άνοδος αυτή αποκτά σταθερό ρυθμό τότε είναι πολύ πιθανό να μην είναι ένα φαινόμενο κάποιων δεκαετιών αλλά μία μόνιμη κατάσταση που αλλάζει όπως είναι φυσικό την όλη η χλωρίδα και πανίδα του πλανήτη.
Στο ευρύ κοινό δεν είναι εύκολο να αντιληφθεί το τι συμβαίνει συνολικά στον πλανήτη αλλά συνήθως επικεντρώνεται μόνο στο τι συμβαίνει σε μία κουκίδα σε όλο τον πλανήτη στη χώρα μας. Όταν έχουμε λοιπόν μία ψυχρή άνοιξη όπως είναι η φετινή έχουμε την εντύπωση ότι ξαφνικά ο πλανήτης ψύχεται και ότι ολα βαίνουν καλώς. Μία ματιά όμως σε όλο τον πλανήτη δείχνει την πραγματική εικόνα.
Στις επόμενες τέσσερις εικόνες παρουσιάζουν την απόκλιση της θερμοκρασίας τις πενταετίες 1955-1959, 1980-1984, 2000-2004 και 2017-2022 σε σχέση με την περίοδο 1991-2020. Πάντα χρησιμοποιούμε την τελευταία τριακονταετία για να κάνουμε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.
Για το 1955 έως1959 βλέπουμε το σύνολο του πλανήτη ήταν πολύ ψυχρότερο από την τελευταία τριακονταετία 1990-2000. Μάλιστα στο βόρειο και το νότιο πόλο οι αποκλίσεις ξεπερνούσαν τους 2 βαθμούς Κελσίου ενώ και στον υπόλοιπο πλανήτη οι αποκλίσεις ήταν αρνητικές κοντά στον 1 βαθμό Κελσίου ισως και λίγο περισσότερο. Ελάχιστες είναι οι περιοχές και αυτές κυρίως στη θάλασσα οπου η απόκλιση ήταν μηδενική η και ελαφρώς θετική.
.
Για το 1980- 1984 η εικόνα δεν αλλάζει πολύ με τον πλανήτη να είναι ψυχρότερος και πάνω από δύο βαθμούς Κελσίου στο βόρειο και νότιο πόλο ενώ και στο μεγαλύτερο μέρος των ηπειρωτικών περιοχών η απόκλιση ειναι νοτα στον 1 βαθμό κελσίου. Πάλι στους ωκεανούς οι θερμοκρασιακές αποκλίσεις ήταν μικρότερες όπως είναι φυσικό κοντά στο μηδέν λίγο πάνω ή λίγο κάτω από αυτό.
Για το 2000- 2004 ξεκίνα να αλλάζει εικόνα με τον βόρειο Πόλο να παραμένει σε ελαφρώς αρνητικές αποκλίσεις έως και 1 βαθμό Κελσίου κατά μέσο όρο ενώ αντίθετα στο νότιο πόλο έχουμε αρχίσει και έχουμε θετικές αποκλίσεις. Στον υπόλοιπο πλανήτη βρισκόμαστε σε μηδενικές αποκλίσεις σε άλλες περιπτώσεις λίγο πάνω και άλλες λίγο κάτω από το μηδέν. Έχει ξεκινήσει με απλά λόγια η σταδιακή απότομη θέρμανση του πλανήτη.
Για το 2017-2022 βλέπουμε ότι στο βόρειο Πόλο οι θετικες αποκλίσεις ξεπερνούν και τον 1,5 με 2 βαθμούς Κελσίου, είναι κοντά στον ένα βαθμό κατά μέσο όρο στο νότιο πόλο ενώ και όλοι οι ήπειροι και το μεγαλύτερο μέρος των ωκεανών βρίσκονται σε οριακά θετικές ή και θετικές τιμές έως 0,5-1,0 βαθμό κελσίου πάνω από τα επίπεδα 1991-2020.
Αν παρατηρήσουμε την κουκίδα πού είναι η χώρα μας θα δούμε ότι μπορεί κάθε χρόνο να εχουμε διαφορετικές αποκλίσεις στη θερμοκρασία αλλά σαν γενικό μοτίβο φαίνεται να ακολουθούμε και εμείς το γενικό μοτίβο όλου του πλανήτη αλλες φορές με μεγαλύτερες και άλλες φορές με μικρότερες αποκλίσεις.
Τελείως απλοϊκά για να καταλάβει κάποιος το τι συμβαίνει αν πάρουμε τα πιο ψύχρα μέρη του βόρειου πολου την περίοδο 1955-1959 θα δούμε ότι η αποκλιση ήταν 2 βαθμοί Κελσίου κάτω από τα κανονικά επίπεδα ενώ τα τελευταία πέντε χρόνια είναι 2 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Δηλαδή τα τελευταία 70 χρόνια ο βόρειος πόλος έχει θερμανθεί κατά τουλάχιστον 4 ολόκληρους βαθμούς Κελσίου.
Αντίστοιχα αν κατέβουμε στην περιοχή της Μεσογείου που μας ενδιαφέρει και πιο πολύ θα δούμε από την περίοδο 1955-1959 η θερμοκρασία βρισκόταν περίπου 0,5 με 1 βαθμό Κελσίου κάτω από τα κανονικά επίπεδα ενώ αντίστοιχα τα τελευταία πέντε χρόνια βρίσκεται περίπου 0,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα κανονικά επίπεδα. Έτσι λοιπόν για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της χώρας μας η θερμοκρασία έχει ανέβει τουλάχιστον 1,5 βαθμών Κελσίου τα τελευταία 70 χρόνια.
Οι μικρότερες αποκλίσεις στον πλανήτη συμβαίνουν οπως είναι γνωστό γύρω από τον ισημερινό όπου και εκεί όμως αν παρατηρήσουμε έχουμε μία άνοδο τουλάχιστον μισό βαθμό Κελσίου τα τελευταία 70 χρόνια.
Αν σκεφτούμε ότι παρόμοια άνοδος θερμοκρασίας σύμφωνα με την κλιματική μεταβλητότητα συνέβαινε μέσα σε πολλές εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια ενώ τώρα μόλις 70 χρόνια μπορούμε να καταλάβουμε ότι δεν είναι κάτι φυσιολογικό και κάτι που συνέβη με φυσικό τρόπο.
Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες είναι αυτές που ευθύνονται για το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανόδου αφού έχουμε ρεκόρ αύξησης του διοξειδίου του άνθρακα αλλά και άλλων αερίων του θερμοκηπίου, αερίων δηλαδή που παράγονται από τον άνθρωπο κυρίως και τις δραστηριότητές του και ευθύνονται για την ραγδαία άνοδο της θερμοκρασίας.
Πηγή χαρτών: NCEP/NCAR REALANALYSIS
Βασίλειος Πανάκογλου
Γεωπόνος και Πιστοποιημένος με ΑΡΙΣΤΑ προγνώστης καιρού!!
e-mail επικοινωνίας: meteovas79@ yahoo.gr
