ΗΜΕΡΑ ΓΗΣ
Η Γη είναι ο τρίτος πιο κοντινός Πλανήτης στον Ήλιο, ο πιο πυκνός και ο πέμπτος μεγαλύτερος σε μάζα στο Ηλιακό Σύστημα και, ειδικότερα, ο μεγαλύτερος ανάμεσα στους γήινους πλανήτες, δηλαδή τους πλανήτες με στερεό φλοιό (Άρης, Αφροδίτη, Ερμής). Είναι το μοναδικό γνωστό ουράνιο σώμα που φιλοξενεί ζωή.
Η Ημέρα της Γης καθιερώθηκε το 1970, στις ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του γερουσιαστή Γκέιλορντ Νέλσον και σηματοδοτεί τη γένεση του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος. Σύντομα, εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο και σήμερα, γιορτάζεται σε περισσότερες από 190 χώρες σε όλο τον πλανήτη. Το Δίκτυο Ημέρας της Γης συντονίζει τις προσπάθειες.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές εκείνης του ’70, όταν ο γερουσιαστής Νέλσον πρότεινε την ιδέα για την Ημέρα της Γης, ο πλανήτης δεν είχε ακόμα, συνειδητοποιήσει τις συνέπειες της επέμβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. Ωστόσο, κάποιες συνειδήσεις είχαν αρχίσει να ξυπνούν. Μετά τον Ιανουάριο του 1969, παρακολουθώντας τις τραγικές συνέπειες της μεγαλύτερης πετρελαιοκηλίδας που είχε δημιουργηθεί ποτέ στις ΗΠΑ μέχρι εκείνη την ημέρα, στο κανάλι της Σάντα Μπάρμπαρα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να πεθάνουν περισσότερα από 3,500 θαλάσσια πουλιά, καθώς και δελφίνια, φώκιες και θαλάσσιοι λέοντες, ο Νέλσον ανέλαβε δράση.
Ο Αμερικανός γερουσιαστής δημιούργησε μία ομάδα 85 ατόμων για να προωθήσουν την ιδέα μίας ημέρας για το περιβάλλον. Στις 22 Απριλίου 1970, 20 εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους, στα πάρκα και στις πλατείες, για να διαδηλώσουν υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος. Μέχρι το τέλος της χρονιάς, είχε δημιουργηθεί η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ και είχε ψηφιστεί ο νόμος για καθαρό αέρα, καθαρό νερό και προστασία των απειλούμενων ειδών. “Πήραμε ένα ρίσκο, αλλά δούλεψε”, δήλωσε ο Νέλσον, ο οποίος τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση για πολίτη στις ΗΠΑ, το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, το 1995.
Εξάλλου, η Ημέρα της Γης είχε ήδη γίνει επίσημα, παγκόσμιο κίνημα. Το 1990, ο Ντένις Χάις, ο οποίος συμμετείχε στην οργάνωση της πρώτης Ημέρας της Γης, το 1970, ανέλαβε την οργάνωσή της σε παγκόσμια κλίμακα, κινητοποιώντας 200 εκατομμύρια κόσμου σε 141 χώρες. Ως συνέπεια το 1992, πραγματοποιήθηκε η ιστορική Σύνοδος Κορυφής του ΟΗΕ για το Περιβάλλον.
Σήμερα, η Ημέρα της Γης έχει φτάσει σε περισσότερες από 190 χώρες και γιορτάζεται από περισσότερους από 1 δισεκατομμύριο ανθρώπους κάθε χρόνο, οι οποίοι στέλνουν το μήνυμα στις κυβερνήσεις και στους συνανθρώπους τους ότι η μάχη υπέρ του περιβάλλοντος είναι αναγκαία, η μάχη υπέρ του περιβάλλοντος είναι μάχη υπέρ του μέλλοντος της Γης. Και του δικού μας
Η γη ήταν η πρωταρχική θεότητα. Οι πρωτόγονοι αντιλαμβάνονταν τη γη ως το τεράστιο ον που γεννάει ασταμάτητα χωρίς εξάντληση. Στην επιφάνεια της γης έβλεπαν τα φυτά και τα ζώα να γεννιούνται αδιάκοπα, να πληθαίνουν και να ξαναγυρίζουν πάλι πίσω στο έδαφος. Θεωρούσαν έτσι και τον εαυτό τους παιδί της γης. Της έδωσαν λοιπόν θεϊκή υπόσταση. Η γη ήταν το μέρος όπου γεννιόταν και πέθαινε η ζωή.
Οι αρχαίοι Έλληνες θεοποίησαν τη γη και της έδωσαν τρία ονόματα. Το πρωταρχικό όνομα της ήταν Γαία. Αργότερα την ονόμασαν Ρέα, που ταυτίζονταν με την Φρυγική Κυβέλη. Το πιο συνηθισμένο όνομα της βέβαια ήταν Δήμητρα. Τα τρία αυτά ονόματα ήταν στην ελληνική μυθολογία τρεις διαφορετικές εκφράσεις της ίδιας ιδέας.
Στη Θεογονία του Ησίοδου η Γαία προϋπήρχε με το Χάος και τον Έρωτα-Φάνη στη δημιουργία του Κόσμου. Κατά άλλους αυτές οι τρεις κοσμικές υπάρξεις γεννήθηκαν, κατά αντίστροφη σειρά, από το Κοσμικόν Ωόν , το οποίο προήλθε από το μηδέν, το τίποτα ή από τη Νύχτα. Η Γαία, στο επίπεδο της Κοσμογονίας, συμβολίζει την υλική πλευρά του Κόσμου και όχι τη Γη. Το Χάος συμβολίζει τον Χώρο του Σύμπαντος. Ο Έρωτας συμβολίζει την κινητήρια δύναμη που ενώνει, μεταλλάσσει και μεταμορφώνει (μορφή, αυτό που φαίνεται, ο Φάνης) το Παν. Η Γαία με το Χάος, με μεσολάβηση του Έρωτα, γεννούν τον Ουρανό. Μια άλλη εκδοχή ταυτίζει το Χάος με τον Ουρανό και οριοθετεί έτσι τη Γαία και τον Ουρανό ως το πρώτο Κοσμικό Ζευγάρι της Δημιουργίας. Η Γαία ενώθηκε με τον Ουρανό και δημιούργησε τους Γίγαντες, τους Τιτάνες, τον Ωκεανό ή Πόντο και όλη την πλάση που περιβάλλει τον κόσμο. Ο Ουρανός, θέλοντας να ανακόψει τη συνεχή δημιουργία της Γαίας, αποφασίζει να στείλει τα παιδιά του στα σπλάχνα της. Εξαιτίας αυτής της σκληρότητας, η Γαία συμμαχεί με έναν από τους Τιτάνες υιούς της, τον Κρόνο, και καθαιρεί από την εξουσία του κόσμου τον Ουρανό.
Όμως η αδικία και η σκληρότητα του Κρόνου, θα την οδηγήσει να βοηθήσει τον Δία, δίνοντάς του το φάρμακο που θα αναγκάσει τον Κρόνο να βγάλει από μέσα του τα παιδιά – θεούς, τα οποία κατάπιε από φόβο μη χάσει την εξουσία κατά τα πρότυπα του Ουρανού. Τέλος, υπάρχει μια εκδοχή, κατά την οποία ή Γαία, μετά την πτώση του Ουρανού, ενώθηκε με τον Ωκεανό και γέννησε θεούς και θεές του υγρού στοιχείου.
[Ορφικός ύμνος Γαίας] Γαῖα θεά, μῆτερ μακάρων θνητῶν τ᾽ ἀνθρώπων, παντρόφε, πανδώτειρα, τελεσφόρε, παντολέτειρα, αὐξιθαλής, φερέκαρπε, καλαῖς ὥραισι βρύουσα, ἕδρανον ἀθανάτου κόσμου, πολυποίκιλε κούρη, ἣ λοχίαις ὠδῖσι κύεις καρπὸν πολυειδῆ, ἀιδία, πολύσεπτε, βαθύστερν᾽, ὀλβιόμοιρε, ἡδυπνόοις χαίρουσα χλόαις πολυανθέσι δαῖμον, ὀμβροχαρής, περὶ ἣν κόσμος πολυδαίδαλος ἄστρων εἱλεῖται φύσει ἀενάωι καὶ ῥεύμασι δεινοῖς. ἀλλά, μάκαιρα θεά, καρποὺς αὔξοις πολυγηθεῖς εὐμενὲς ἦτορ ἔχουσα, σὺν ὀλβίοισιν ἐν ὥραις.’ [14]
[Απόδοση] «Γαία θεά, μητέρα των μακάρων και των θνητών ανθρώπων, πάντροφε, πανδώτειρα, τελεσφόρε, παντολέτειρα, αυξιθαλής, φερέκαρπε, που βρίθεις με ωραίες ώρες, έδρανο του αθανάτου Κόσμου, πολυποίκιλε, κούρη, που σε λόχιες ωδίνες κύεις πολυειδή καρπό, αίδια, πολύσεπτε, βαθύστερνη, ολβιόμοιρη, δαίμονα που χαίρεσαι με τις ηδύπνοες πολυάνθεμες χλόες, εμβροχαρή, περί της οποίας ελίσσεται ο πολυδαίδαλος κόσμος των άστρων με την αέναη φύση και τα δεινά ρεύματα. Αλλά μακάρια θεά, ας αυξάνεις τους πολυγηθείς καρπούς έχοντας ευμενές ήτορ, μαζί με όλβο εν ώραις.»
