«Γιατί όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τι εστί Πούτιν, τι είναι μια στρατιωτική εισβολή, ποιος είναι ο θύτης και ποιος το θύμα, τότε γιατί να σε πάρω στα σοβαρά όταν μου λες για την αθωότητα του Αμίρ και του Ακίφ ή για οποιοδήποτε άλλο θέμα που ξεφεύγει από τον χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας;»
Γιατί ενοχλεί τόσο πολύ η συναυλία “για την ειρήνη”; Επειδή είμαστε εναντίον της ειρήνης; Ποιός όμως είναι υπέρ του πολέμου;
Ίσως μας ενοχλεί γιατί γίνεται με τρόπο που δεν κατονομάζει θύτες και θύματα, ουσιαστικά εξισώνοντας τους; Μήπως όμως οι καλλιτέχνες μας είναι ευαίσθητοι άνθρωποι που δεν θέλουν να ανακατευτούν με σύνθετα γεωπολιτικά προβλήματα. Μήπως αυτά είναι για τους “ειδικούς” και όχι για τους καλλιτέχνες;
Ας πάμε 23 χρόνια πίσω, σχεδόν μέρα τη μέρα, στις 30 Μαρτίου 1999. Διανοούμενοι και καλλιτέχνες πραγματοποιούν τότε καθιστική ολονύκτια διαμαρτυρία, διαμαρτυρόμενοι για την επίθεση στην Γιουγκοσλαβία.
Συμμετέχουν οι Θάνος Μικρούτσικος, Μάρω Δούκα, Διονύσης Τσακνής, Παντελής Βούλγαρης, Ιωάννα Καρυστιάνη, Γιώργος Νταλάρας, Λάκης Λαζόπουλος, Σωκράτης Μάλαμας, Κυριάκος Κατζουράκης κ.ά.. Μάλιστα με ανακοίνωσή τους καλούν τους πολίτες της Αθήνας να αφήσουν τη «θαλπωρή της πολυθρόνας τους και να κατεβούν απόψε στην αμερικανική πρεσβεία, για να διαμαρτυρηθούν κατά των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ στη Σερβία».
Δεν είναι βέβαια αυτή η μόνη τους δράση. Γίνονται τότε πολλές συναυλίες, σχεδόν καθημερινά. Για παράδειγμα, στις 26 Απριλίου πραγματοποιείται μεγάλη συναυλία στο Σύνταγμα με τον Μίκη Θεοδωράκη που εκφωνεί και τον κεντρικό λόγο: «…Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι μπαίνουμε σε έναν νέο Μεσαίωνα.
Προμηθευτείτε ρουχαλάκια ζεστά, μας περιμένει ένας ιστορικός παγετός. Από την αρχή των βομβαρδισμών δήλωσα ότι όλα αυτά περί εθνοκάθαρσης είναι προσχήματα. Μοναδικός στόχος τους είναι να μεταβάλουν την αιρετική Γιουγκοσλαβία σε καμένη γη».
Για να καταλήξει στο τέλος «Βελιγράδι, τραγουδάμε για σένα, είμαστε στο πλευρό σας, το δίκαιο είναι μαζί σας και το δίκαιο θριαμβεύει».
Ούτε όμως γίνονται συναυλίες μόνο στην Ελλάδα!
Τον Απρίλιο κι ενώ μαίνονται οι βομβαρδισμοί στην Γιουγκοσλαβία, ταξιδεύει στο Βελιγράδι και πραγματοποιεί στην κεντρική πλατεία μια συναυλία συμπαράστασης ο Γιώργος Νταλάρας μαζί με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη κι εθελοντές μουσικούς. Εύκολα βρίσκουμε άπειρα τέτοια παραδείγματα για άπειρα θέματα.
Οι έλληνες καλλιτέχνες δεν είναι ευαίσθητες απολίτικες φωνές. Το αντίθετο. Δεν διστάζουν να καταγγείλουν, να στηλιτεύσουν και να καταδικάσουν με καθαρό και άμεσο τρόπο, με στεντώρια φωνή. Θα μπορούσε να πει κανείς πως η “συναυλία συμπαράστασης” είναι ένα genre που αφθονεί στην χώρα μας.
Να ένα πρόσφατο παράδειγμα: πριν λίγες μέρες και ενώ έβρεχε βόμβες στην Ουκρανία, την Τετάρτη 16 Μαρτίου, πραγματοποιείται στη Μυτιλήνη μεγάλη συναυλία συμπαράστασης για τους Αμίρ και Ακίφ, πρόσφυγες από το Αφγανιστάν που έχουν καταδικαστεί σε 50 χρόνια φυλακής o καθένας, με την κατηγορία του διακινητή, ενώ δεν είναι, ισχυρίζονται οι καλλιτέχνες που εδώ δεν διστάζουν να πάρουν καθαρά θέση.
Στη συναυλία συμμετέχουν οι Φ. Δεληβοριάς, Μ. Φριντζήλα, Μ. Παπαγεωργίου, Δ. Μητσοτάκης, Δ. Μυστακίδης, Φ. Σιώτας, Σπ. Γραμμένος, SaLia Balia Band, Ν. Φασουλή και ο Κ. Πλατανιάς.
Μιλάνε λοιπόν οι καλλιτέχνες με τρόπο ευθύ και άμεσο, έξω από τα δόντια. Εκτός και αν επιλέξουν να μιλήσουν μέσα από τα δόντια, όπως γίνεται στην προκείμενη περίπτωση. Επιστρέφω λοιπόν στο ερώτημα του γιατί ενοχλεί η συγκεκριμένη ενέργεια. Αφενός γιατί μας φλομώνουν στην υποκρισία ή για να το πω αλλιώς μας δουλεύουν κανονικά. Και αφετέρου γιατί δείχνει πως στην πραγματικότητα συντάσσονται με τους θύτες.
Εμένα πάντως το πρώτο με ενοχλεί περισσότερο από το δεύτερο. Και αυτό γιατί το δεύτερο μας δίνει το μέτρο τους και μας βοηθά να τους κρίνουμε. Γιατί όταν δεν μπορείς να καταλάβεις τι εστί Πούτιν, τι είναι μια στρατιωτική εισβολή, ποιός είναι ο θύτης και ποιός το θύμα, τότε γιατί να σε πάρω στα σοβαρά όταν μου λες για την αθωώτητα του Αμίρ και του Ακίφ ή για οποιοδήποτε άλλο θέμα που ξεφεύγει από τον χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας;
Προφανώς θα σε αγνοήσω θυμίζοντας σου την Ουκρανία που δεν τολμάς καν να κατονομάσεις και αυτό είναι μια κατάκτηση νομίζω.
