Η Πτώση της Αθήνας, η πόλη στα χέρια του Κιουταχή…
Ο Κιουταχής μετά την πτώση του Μεσολογγίου μεταφέρει το στράτευμά του στην Αττική, συναντώντας ισχυρή αντίσταση κυρίως από τους στρατηγούς Νικόλαο Κριεζιώτη και Βάσο Μαυροβουνιώτη, ενώ σχεδόν όλοι οι άλλοι οπλαρχηγοί της Δυτικής Στερεάς είχαν εγκαταλείψει τις θέσεις τους ή είχαν κάνει καπάκια με τους Τούρκους. Στρατοπεδεύει στα Πατήσια και στις 3 Ιουλίου αρχίζει να πολιορκεί την Αθήνα.
Οι Έλληνες αντιστέκονται, αλλά θα υποτιμήσουν τις ικανότητες του Κιουταχή, ενώ ταυτόχρονα θα φανεί η κακή διαχείριση της κατάστασης από τον φρούραρχο Γιάννη Γκούρα.
Η υπεράσπιση της πόλης δεν θα αντέξει για πολύ, και η Αθήνα θα πέσει στις 3 Αυγούστου στα χέρια του Κιουταχή, αναγκάζοντας τους Έλληνες με τον Γκούρα να κλειστούν στην Ακρόπολη, η οποία θα πολιορκείται στενά από τους Τούρκους, για έναν περίπου χρόνο.
Το 1838 Βασιλιάς της Ελλάδας καθιέρωσε με διάταγμα στις 15 Μαρτίου την Εθνική Γιορτή της 25ης Μαρτίου 1821. Η πρόταση ήταν του Γραμματέα της Επικρατείας (Υπουργού) επί των Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Παιδείας, Γεωργίου Γλαράκη.
Στο βασιλικό διάταγμα αναφέρεται μεταξύ άλλων:
…Θεωρήσαντες ότι η ημέρα της 25ης Μαρτίου είναι λαμπρά και καθ’ αυτήν εις πάντα Έλληνα δια την εν αυτή τελουμένην εορτήν του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, είναι προσέτι λαμπρά και χαρμόσυνος δια την κατ’ αυτήν την ημέραν έναρξιν του περί της ανεξαρτησίας αγώνος του ελληνικού Έθνους, καθιερούμεν την ημέραν ταύτην εις το διηνεκές ως ημέραν εθνικής εορτής.
Μέχρι τότε οι εορτές ήταν μόνο θρησκευτικές . η επιλογή αυτής της ημερομηνίας ήταν ιδανική μια και συνδυαζόταν με τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, μεγάλη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Στην πραγματικότητα η επανάσταση άρχισε 10 ημέρες νωρίτερα στην Αχαΐα και στην Μάνη.
Το σούρουπο της παραμονής της μεγάλης επετείου 21 κανονιοβολισμοί ήταν η έναρξη. Αχάραγα την επομένη 21 νέοι κανονιοβολισμοί και μια μπάντα του δήμου, που γυρνούσε στους δρόμους της Αθήνας, ήταν ο προάγγελος του τι θα ακολουθούσε μέσα στη μέρα.
Από πολύ πρωί στρατιωτικά τμήματα παρατάχθηκαν στους δρόμους μεταξύ Ανακτόρων και της εκκλησίας Αγ. Ειρήνης. Τα ανάκτορα επί της Κλαυθμώνος σήμερα είναι το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, η δε εκκλησία στην οδό Αιόλου.
Ο Οθωνας και η Αμαλία με παραδοσιακές στολές. Μαζί τους εκπρόσωποι συντεχνιών, μέλη του διπλωματικού σώματος και κόσμος από κάθε γωνιά της Αττικής. Ένα ατέλειωτο πανηγύρι η Αθήνα εκείνη την ημέρα όπως το αναδεικνύει ο τύπος της εποχής. Στη μία πλευρά του Λυκαβηττού σχηματιζόταν ένας φωτεινός Σταυρός.
Όλη την ημέρα η Αθήνα ήταν ένα πανηγύρι, σύμφωνα με τον Τύπο. Το βράδυ φωταγωγήθηκαν με φανούς η Ακρόπολη, τα δημόσια κτίρια, αλλά και πολλά σπίτια. Μεγάλη εντύπωση στους Αθηναίους έκανε ο σχηματισμός ενός μεγάλου φωτεινού σταυρού σε μια πλευρά του Λυκαβηττού.
Γράφει Μαλίτα Κατερίνα
