Ο μικρός Φεβρουάριος είναι ένας μήνας που χαρακτηρίζεται μάλλον από βαρυχειμωνιά, κουβαλάει επίσης πολλά ευχάριστα στις αποσκευές του, όπως τα πρώτα σκιρτήματα της άνοιξης, με τα ανθισμένα κλωνάρια της τρελλής αμυγδαλιάς αλλά και τα πανηγυρικά καρναβάλια απ΄άκρη σ΄άκρη στην Ελλάδα!
Σχετικά με τον μήνα Φεβρουάριο, ο παππούς μου θυμάμαι έλεγε πως ό,τι καιρό κάνει της Υπαπαντής (2 Φεβρουαρίου) θα κάνει μέχρι τον Μάρτιο και συμπλήρωνε (αφού δεν υπήρχαν μετεωρολογικά δελτία) με τις δοξασίες του καιρού εκείνου «Ό,τι καιρό κάνει της Παπαντής, θα τον κάνει σαράντα μέρες» και επίσης «Καλοκαιρία της Παπαντής, μαρτιάτικος χειμώνας»!
Οι παλιοί χρησιμοποιούσαν πολλές παροιμίες για το Φλεβάρη, σε εμάς πια ελάχιστες είναι γνωστές.
1. Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού.
2. Γενάρη γέννα το παιδί, Φλεβάρη, φλέβισέ το.
3. Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.
4. Καλοκαιριά της Παπαντής, Μαρτιάτικος χειμώνας.
5. Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει.
6. Ο Φλεβάρης με νερό, κουτσός μπαίνει στο χορό.
7. Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ’ άνθίσει.
8. Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, πάλι άνοιξη θ’ανθίσει. Μα αν κάμει και πεισμώσει, μες τα χιόνια
θα μας χώσει.
9. Παπαντή καλοβρεμμένη, η κοφίνα γεμισμένη (αυτή συναντάται και στους Άραβες).
10. Φλεβάρης ,κουτσοφλέβαρος, έρχεται κούτσα κούτσα, όλο νερά και λούτσα.
11. Ο μήνας Φλεβάρης ή τις φλέβες (του νερού) ανοίγει ή τις φλέβες κλείνει.
12. Του Φλεβάρη είπαν να βρέξει και λησμόνησε να πάψει.
13. Στις δέκα εφτά του Φλεβάρη θα ζεσταθεί το νύχι του βοδιού.
14. Το Φλεβάρη μη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη μέρα μη δουλέψεις, Σάββατο μη
στολιστείς.
15. Ο Φλεβάρης φλέβες ανοίγει και πόρτες σφαλάει.
16. Η Παπαντή διώχνει τις γιορτές με τ’ αντί.
17. Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει μ’ αν τις φλέβες του ανοίξει ξεροπήγαδα
γιομίζει.
18. Στις δεκαπέντ’ από Φλεβάρη βαρεί το άλογο ποδάρι.
Όσο για την ετυμολογία της λέξης Φεβρουάριος, βρίσκουμε ότι στα λατινικά υπάρχει το ρήμα februum που σημαίνει εξαγνίζω, επειδή αυτό τον μήνα πραγματοποιούνταν θρησκευτικές γιορτές εξαγνισμού. Στην Ελλάδα (που έχει πάρει πολλές ονομασίες σχετικές με τη μικρή του διάρκεια, όπως Μικρός, Κουτσός, Φλιάρης, Γκουζούκης και Κούντουρον –> στα ποντιακά κοντή+ουρά), η λέξη Φλεβάρης φαίνεται να προέρχεται από τις “φλέβες”, τα υπόγεια δηλαδή νερά, που τέτοια περίοδο του χρόνου αναβλύζουν λόγω των πολλών βροχών, σε πολλά σημεία της γης.
