Στην εποχή που ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να αντιμετωπιστεί σε μεγάλο βαθμό χάρη στην πρόοδο της ιατροφαρμακευτικής καινοτομίας, η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση της νόσου εξακολουθούν να παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Αρωγός σε αυτό η ψυχολογία τόσο των ασθενών, όσο και του περιβάλλοντός τους.
Μια εκστρατεία ενημέρωσης επιδιώκει να συμβάλει στην αλλαγή των συμπεριφορών γύρω από τον καρκίνο του προστάτη, ενισχύοντας τη σημασία της ενημέρωσης και της υπέρβασης των στερεοτύπων.
Γνώση σημαίνει δύναμη. Ειδικά στην περίπτωση σοβαρών παθήσεων, όπως ο καρκίνος του προστάτη, η ισχύς της γνώσης συνδέεται άμεσα με την προστασία από τις επιπτώσεις της νόσου. Αυτή τη γνώση έρχεται να ενισχύσει η καμπάνια «Με τον Προστάτη Δεν Αστειευόμαστε», μια πρωτοβουλία της Janssen Ελλάδος υπό την αιγίδα της ΕΛΛΟΚ και του ΚΕΦΙ.
Η γνώση γύρω από τον καρκίνο του προστάτη ενισχύεται με την επικοινωνία με το γιατρό, τις προληπτικές εξετάσεις και την έγκαιρη διάγνωση.
Με στόχο να διευκολύνει την πρόσβαση όλων στην κατάλληλη πληροφορία για τον καρκίνο του προστάτη, η Janssen Ελλάδος πραγματοποιεί μια εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης με όχημα το χιούμορ, το οποίο σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να φανεί καταλυτικός παράγοντας για την εξέλιξη μιας κατάστασης.
Εξάλλου, είναι κοινό να βλέπουμε συνανθρώπους μας να βασανίζονται από φόβους και άγχη και στη συνέχεια να τα ξεπερνούν, τόσο με τη δύναμη της γνώσης, όσο και με τη βοήθεια της θετικής ψυχολογίας.
Κεντρικός πρωταγωνιστής της ενημερωτικής εκστρατείας είναι ο γνωστός κωμικός Αλέξανδρος Τσουβέλας, ο οποίος, χρησιμοποιεί το χιούμορ και τον αυτοσαρκασμό για να κινητοποιήσει τους άνδρες να ξεπεράσουν τους δισταγμούς και τους γύρω τους να τους ενθαρρύνουν. Και φυσικά, να τους ανεβάσει την ψυχολογία.
Η ψυχολογία παίζει ρόλο για έναν ασθενή με καρκίνο του προστάτη. Τόσο ο ίδιος, όσο και το περιβάλλον του, χρειάζεται συχνά να κατανοήσουν τα συναισθήματα που γεννώνται και να βρουν τον βέλτιστο τρόπο για να τα διαχειριστούν. Η ενίσχυση της συναισθηματικής υγείας αποτελεί κομβικό σημείο σε μια τέτοια -συχνά μακρά- πορεία.
Βασικοί ψυχολογικοί μηχανισμοί που συντελούν στην αντιμετώπιση και την προσαρμογή ενός ασθενούς -και του περιβάλλοντός του- είναι η μαχητικότητα, η αισιοδοξία, το θάρρος, η πίστη και η ελπίδα.
Καρκίνος του Προστάτη: Το προφίλ της νόσου
Ο προστάτης είναι ένας μικρός και συμπαγής αδένας σε μέγεθος κάστανου, εντοπίζεται μεταξύ του πέους και της ουροδόχου κύστης και είναι υπεύθυνος για την παραγωγή σπέρματος.
Η πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη αυξάνεται με την ηλικία. Ειδικότερα, είναι ο πρώτος σε συχνότητα καρκίνος σε άνδρες άνω της μέσης ηλικίας, έρχεται δεύτερος μετά τον καρκίνο του πνεύμονα στο σύνολο του ανδρικού πληθυσμού, αποτελώντας και τη δεύτερη αιτία θανάτου από νεοπλασματική νόσο.
Η κλινικά ανιχνεύσιμη νόσος είναι σχετικά σπάνια σε άνδρες νεότερους των 50 ετών, για αυτό και έχει τεθεί ως σχετικό ηλικιακό όριο για την έναρξη τακτικών εξετάσεων. Ωστόσο, αν και η μέση ηλικία εμφάνισης καρκίνου είναι τα 69 έτη, τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται όλο και σε πιο νεαρά άτομα.
Περίπου ένας στους οχτώ θα αναπτύξει τη συγκεκριμένη νόσο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Περίπου το 90% των ασθενών με καρκίνο του προστάτη διαγιγνώσκονται σε αρχικά στάδια της νόσου.
Άτομα που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού, δηλαδή πατέρα ή αδέρφια, με καρκίνο προστάτη έχουν 2-3 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης. Μάλιστα, ο κίνδυνος αυξάνεται περαιτέρω όταν περισσότεροι από ένας συγγενής έχει αναπτύξει προστατικό καρκίνο.
Ποια είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να μας οδηγήσουν στο γιατρό και στις σχετικές εξετάσεις; Τα κυριότερα συμπτώματα είναι αυτά που σχετίζονται με την ούρηση. Τόσο δυσκολία στην έναρξη της όσο και συχνοουρία, καύσος ή πόνος κατά την ούρηση ακόμη και αιματουρία. Αντίστοιχα, μπορεί να παρατηρηθεί ελάττωση της ακτίνας των ούρων, διακεκομμένη ροή, αλλά και αίσθηση ατελούς κένωσης της κύστης ή επιτακτικής ούρησης, καύσος. Συχνά καταγράφεται και στυτική δυσλειτουργία.
Καρκίνος του Προστάτη: Εξέταση και στίγμα
Όπως προαναφέραμε η νόσος συνήθως ανιχνεύεται κλινικά σε άνδρες άνω των 50 ετών, θέτοντας και το σχετικό ηλικιακό όριο για τον τακτικό έλεγχο. Ωστόσο, κάθε άτομο συνιστά ξεχωριστή περίπτωση και δεδομένου ότι μπορεί να συντρέχουν ειδικοί λόγοι (εμφάνισης καρκίνου του προστάτη σε συγγενικό πρόσωπο πρώτου βαθμού) ο γιατρός θα κρίνει την ανάγκη διενέργειας εξετάσεων νωρίτερα.
Δυστυχώς, όμως, το μεγαλύτερο εμπόδιο στην πρόσβαση στις εξετάσεις είναι φόβος, που ενισχύεται από το στίγμα, που συνοδεύει τον καρκίνο του προστάτη λόγω της φύσεως του.
Ποιος ή ποια ανάμεσα μας δεν έχει ακούσει κακόγουστα αστεία και ανούσια πειράγματα; Αναχρονιστικές αντιλήψεις είχαν διαμορφώσει μια εικόνα γύρω από την εξέταση, που ενίσχυε το στίγμα και απέτρεπε πολλούς άνδρες να φροντίσουν κατάλληλα των εαυτό τους, με αρνητικές επιπτώσεις, τελικά, για την ίδια την υγεία τους.
Με τον προστάτη, όμως, δεν πρέπει και δεν μπορούμε να αστειευόμαστε. Η πρόληψη είναι σημαντική, η έγκαιρη διάγνωση καίρια. Χρειάζεται εγρήγορση και επικοινωνία με τον γιατρό, γιατί η έγκαιρη λήψη θεραπευτικής απόφασης και θεραπευτική διαχείριση είναι καίριας σημασίας για την πορεία της νόσου και του ασθενούς.
Η εξέταση είναι απλή! Δύο είναι οι τρόποι, μια αιματολογική PSA εξέταση και μια δακτυλική εξέταση. Η διαδικασία για τη δακτυλική εξέταση πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και δεν απαιτείται κάποια ειδική προετοιμασία.
Αυτή η απλούστατη διαδικασία μπορεί να δώσει πολύτιμες πληροφορίες, να απαλλάξει από την αβεβαιότητα και το άγχος ή αν χρειαστεί να οδηγήσει στην έγκαιρη λήψη μιας θεραπευτικής απόφασης και της απολύτως απαραίτητης θεραπευτικής διαχείρισης. Εν τέλει, η επιλογή να εξεταστεί κάποιος συνιστά μια πράξη φροντίδας προς τον εαυτό του αλλά και τους οικείους του.
