Λίγα βήματα από το Σύνταγμα, στο κέντρο της σύγχρονης Αθήνας, ένας ναός περνά απαρατήρητος από τους περισσότερους περαστικούς. Κι όμως, η Ρώσικη Εκκλησία, επίσημα αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα, κρύβει στα θεμέλιά της μυστικά αιώνων. Το TirnavoPress.gr επισκέφτηκε το ναό και σας μεταφέρει με εικόνες και βίντεο το ναό και τις στοές.
Ο ναός, που οικοδομήθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα για τις ανάγκες της ρωσικής παροικίας της Αθήνας, βρίσκεται χτισμένος πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου ναού, αφιερωμένου στην Ηγεμόνη Άρτεμη. Στη συνέχεια, ο χώρος χρησιμοποιήθηκε από τους Ρωμαίους για τη δημιουργία λουτρών (θέρμες), ενώ στη βυζαντινή περίοδο λειτουργούσε ως ορθόδοξο μοναστήρι. Η σύγχρονη εκκλησία, έτσι, δεν είναι απλώς ένα οικοδόμημα πίστης — είναι ένα αρχιτεκτονικό στρώμα πάνω σε άλλα, που διασώζει 2.500 χρόνια ιστορίας.
Αυτό που συναρπάζει περισσότερο, ωστόσο, είναι αυτό που δεν φαίνεται: οι υπόγειες στοές.
Κατεβαίνοντας μέσα από ένα στενό πέρασμα, ο επισκέπτης βυθίζεται σ’ έναν σκοτεινό κόσμο γεμάτο πέτρα, υγρασία και μνήμη. Εκεί κάτω βρίσκονται οι θολωτές υποδομές των ρωμαϊκών λουτρών — ένας λαβύρινθος από καμαρωτές κατασκευές, σωλήνες και πλινθοδομές που κάποτε μετέφεραν θερμό αέρα, νερό και φως.
Τα πήλινα κολωνάκια που σώζονται ακόμα υποστηρίζουν το δάπεδο των θερμών χώρων, ενώ οι στοές σχηματίζουν ένα εντυπωσιακό σύστημα υποκαύστων (hypocausts) – ένα είδος αρχαίου καλοριφέρ.
Παρά τους αστικούς θρύλους, δεν πρόκειται για μυστικές σήραγγες διαφυγής ή για περάσματα που οδηγούν στη Βουλή. Πρόκειται για τεχνικά έργα των ρωμαϊκών χρόνων, σχεδιασμένα με πρακτικό σκοπό, που όμως αποπνέουν έναν απόκοσμο ρομαντισμό. Κάθε τούβλο, κάθε καμάρα, είναι ένα κομμάτι του παζλ της ιστορικής Αθήνας — μιας πόλης που δεν τελειώνει ποτέ, ούτε πάνω ούτε κάτω από το έδαφος.
Η πρόσβαση στον υπόγειο χώρο δεν είναι ελεύθερη στο κοινό καθημερινά, όμως κατά καιρούς οργανώνονται αρχαιολογικές ξεναγήσεις, που αποκαλύπτουν τα ευρήματα και τη σημασία τους. Κι όσοι είχαν την τύχη να κατέβουν εκεί, δεν ξεχνούν εύκολα την εμπειρία.
Στην εποχή της ταχύτητας και του επιφανειακού εντυπωσιασμού, οι στοές της Ρώσικης Εκκλησίας μάς θυμίζουν ότι το πιο βαθύ και ουσιαστικό κρύβεται συχνά κάτω από την επιφάνεια.