Όλοι βασιζόμαστε στην επιβίωση των μελισσών.
Οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές όπως οι πεταλούδες, οι νυχτερίδες και το κολίμπρι απειλούνται ολοένα και περισσότερο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.
Για να ενημερωθεί ο κόσμος σχετικά με την σημασία των επικονιαστών, τις απειλές που αντιμετωπίζουν και τη συνεισφορά τους στην βιώσιμη ανάπτυξη, ο ΟΗΕ καθιέρωσε την 20η Μαΐου ως Παγκόσμια Ημέρα της Μέλισσας.
Στόχος είναι να ενισχυθούν τα μέτρα που στοχεύουν στην προστασία των μελισσών και άλλων επικονιαστών οι οποίοι θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην επίλυση προβλημάτων σχετικά με την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και να εξαλείψουν την φτώχεια στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η επικονίαση είναι ωστόσο θεμελιώδης διαδικασία για την επιβίωση των οικοσυστημάτων μας. Σχεδόν 90% των άγριων ανθοφόρων ειδών βασίζεται αποκλειστικά ή εν μέρει στους επικονιαστές όπως και το 75% των εδώδιμων φυτών και το 35% της γεωργικής γης στον κόσμο. Οι επικονιαστές δεν συνεισφέρουν μόνο στην επισιτιστική ασφάλεια αλλά είναι κρίσιμοι και για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Οι μέλισσες απειλούνται. Ο τωρινός ρυθμός εξαφάνισης των ειδών είναι από 100 έως 1.000 φορές υψηλότερος από τον κανονικό λόγω της ανθρώπινης δραστηριότητας. Σχεδόν το 35% των ασπόνδυλων επικονιαστών, κυρίως οι μέλισσες και οι πεταλούδες, και περίπου το 17% των σπονδυλωτών όπως οι νυχτερίδες, απειλούνται με εξαφάνιση παγκοσμίως.
Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, οι θρεπτικές καλλιέργειες όπως τα φρούτα, οι ξηροί καρποί και πολλά λαχανικά θα υποκαθίστανται όλο και περισσότερο από σπαρτά όπως ρύζι, καλαμπόκι και πατάτες οδηγώντας τελικά σε μια ανισορροπία στην διατροφή.
Οι πρακτικές εντατικής γεωργικής εκμετάλλευσης, η αλλαγή χρήσης της γης, η μονοκαλλιέργεια, τα φυτοφάρμακα και η αύξηση της θερμοκρασίας που σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή δημιουργεί προβλήματα για τους πληθυσμούς των μελισσών και κατ’ επέκταση για την ποιότητα των τροφών που καλλιεργούμε.
Εξαρτόμαστε όλοι από τους επικονιαστές και είναι επομένως κρίσιμος ο έλεγχος της υποχώρησης της βιοποικιλότητας και η ανάσχεση της απώλειάς της.
Η πρόσφατη πανδημία του COVID-19 έχει αδιαμφισβήτητες επιπτώσεις στον μελισσοκομικό τομέα επηρεάζοντας την παραγωγή, το εμπόριο και ως συνέπεια στα νοικοκυριά των μελισσοκόμων.
Αναγνωρίζοντας τον κεντρικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η νεολαία στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές, η Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας 2024 εστιάζει στο θέμα «Η Μέλισσα ασχολείται με τη Νεολαία». Αυτό το θέμα υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής των νέων στις προσπάθειες διατήρησης της μελισσοκομίας και των επικονιαστών, αναγνωρίζοντάς τους ως τους μελλοντικούς διαχειριστές του περιβάλλοντός μας.
Η φετινή εκστρατεία στοχεύει να ευαισθητοποιήσει τους νέους και άλλους ενδιαφερόμενους σχετικά με τον ουσιαστικό ρόλο των μελισσών και άλλων επικονιαστών στη γεωργία, την οικολογική ισορροπία και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Συμμετέχοντας νέους σε μελισσοκομικές δραστηριότητες, εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες και προσπάθειες υπεράσπισης, μπορούμε να εμπνεύσουμε μια νέα γενιά περιβαλλοντικών ηγετών και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να έχουν θετικό αντίκτυπο στον κόσμο.
Η ενίσχυση της ποικιλίας των γεωργικών συστημάτων και η μείωση της εξάρτησης από τοξικές χημικές ουσίες μπορεί να διευκολύνει την αυξημένη επικονίαση. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα και την ποσότητα των τροφίμων, ωφελώντας τόσο τους ανθρώπινους πληθυσμούς όσο και το οικοσύστημα.
Πρέπει να δράσουμε τώρα
Οι μέλισσες απειλούνται. Τα σημερινά ποσοστά εξαφάνισης ειδών είναι 100 έως 1.000 φορές υψηλότερα από το κανονικό λόγω των ανθρώπινων επιπτώσεων. Σχεδόν το 35 τοις εκατό των ασπόνδυλων επικονιαστών, ιδιαίτερα οι μέλισσες και οι πεταλούδες, και περίπου το 17 τοις εκατό των σπονδυλωτών επικονιαστών, όπως οι νυχτερίδες, αντιμετωπίζουν την εξαφάνιση παγκοσμίως.
Εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, οι θρεπτικές καλλιέργειες, όπως τα φρούτα, οι ξηροί καρποί και πολλές καλλιέργειες λαχανικών θα αντικατασταθούν όλο και περισσότερο από βασικές καλλιέργειες όπως το ρύζι, το καλαμπόκι και οι πατάτες, με αποτέλεσμα τελικά μια ανισορροπημένη διατροφή.
Οι πρακτικές εντατικής καλλιέργειας, η αλλαγή χρήσης γης, η μονοκαλλιέργεια, τα φυτοφάρμακα και οι υψηλότερες θερμοκρασίες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, όλα θέτουν προβλήματα στους πληθυσμούς των μελισσών και, κατ’ επέκταση, στην ποιότητα των τροφίμων που καλλιεργούμε.
Αναγνωρίζοντας τις διαστάσεις της κρίσης επικονίασης και τους δεσμούς της με τη βιοποικιλότητα και την ανθρώπινη διαβίωση, η Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση των επικονιαστών. Το 2000, ιδρύθηκε η Διεθνής Πρωτοβουλία Επικονιαστών (IPI) ( απόφαση COP V/5, τμήμα II ) στην πέμπτη διάσκεψη των μερών (COP V) ως οριζόντια πρωτοβουλία για την προώθηση της βιώσιμης χρήσης επικονιαστών στη γεωργία και τα συναφή οικοσυστήματα . Οι κύριοι στόχοι του είναι η παρακολούθηση της μείωσης των επικονιαστών, η αντιμετώπιση της έλλειψης ταξινομικών πληροφοριών για τους επικονιαστές, η αξιολόγηση της οικονομικής αξίας της επικονίασης και του οικονομικού αντίκτυπου της μείωσης των υπηρεσιών επικονίασης και η προστασία της ποικιλομορφίας των επικονιαστών.
Μαζί με τον συντονισμό της Διεθνούς Πρωτοβουλίας Επικονιαστών (IPI), ο FAO παρέχει επίσης τεχνική βοήθεια σε χώρες σε θέματα που κυμαίνονται από την εκτροφή βασιλισσών έως την τεχνητή γονιμοποίηση έως βιώσιμες λύσεις για την παραγωγή μελιού και την εμπορία εξαγωγών.
Πώς μπορούμε να κάνουμε περισσότερα;
Μεμονωμένα από:
- φύτευση ποικίλου συνόλου ιθαγενών φυτών, που ανθίζουν σε διαφορετικές εποχές του χρόνου.
- αγοράζοντας ακατέργαστο μέλι από ντόπιους αγρότες·
- αγορά προϊόντων από βιώσιμες γεωργικές πρακτικές·
- αποφυγή φυτοφαρμάκων, μυκητοκτόνων ή ζιζανιοκτόνων στους κήπους μας.
- προστασία των αποικιών άγριων μελισσών όταν είναι δυνατόν.
- χορηγία μιας κυψέλης?
- Κάνοντας μια βρύση μελισσών αφήνοντας ένα μπολ με νερό έξω.
- βοήθεια στη διατήρηση των δασικών οικοσυστημάτων·
- ευαισθητοποίηση γύρω μας με την κοινή χρήση αυτών των πληροφοριών εντός των κοινοτήτων και των δικτύων μας· Η παρακμή των μελισσών μας επηρεάζει όλους!
Ως μελισσοκόμοι ή αγρότες από:
- μείωση ή αλλαγή της χρήσης φυτοφαρμάκων·
- διαφοροποίηση των καλλιεργειών όσο το δυνατόν περισσότερο ή/και φύτευση ελκυστικών καλλιεργειών γύρω από το χωράφι·
- δημιουργώντας φράχτες.
Ως κυβερνήσεις και φορείς λήψης αποφάσεων από:
- ενίσχυση της συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων στη λήψη αποφάσεων, ιδίως των αυτόχθονων πληθυσμών, που γνωρίζουν και σέβονται τα οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα·
- επιβολή στρατηγικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων νομισματικών κινήτρων για να βοηθήσουν στην αλλαγή·
- αύξηση της συνεργασίας μεταξύ εθνικών και διεθνών οργανισμών, οργανισμών και ακαδημαϊκών και ερευνητικών δικτύων για την παρακολούθηση και αξιολόγηση των υπηρεσιών επικονίασης.
Περισσότερες συμβουλές για το πώς να βοηθήσετε τις μέλισσες και άλλους επικονιαστές
Δείτε όλες τις τελευταίες ειδήσεις στο tirnavospress.gr, ακολουθήστε μας στο Facebook, Instagram, Google News, YouTube και Twitter. Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν: Αναφέρεται ως πηγή το tirnavospress.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά. – Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή – Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.
