HomeΕΚΚΛΗΣΙΑ

Κυριακή των Βαΐων στη Μόσχα με συμμετοχή του Τσάρου Αλέξανδρου Β’. (πίνακας του V. Greg. Schwarz, 1865).

Κυριακή των Βαΐων στη Μόσχα με συμμετοχή του Τσάρου Αλέξανδρου Β’. (πίνακας του V. Greg. Schwarz, 1865).

Κυριακή Βαίων η είσοδος του Ιησού στο Ιεροσόλυμα και η υποδοχή του με κλαδιά φοινίκων από τους Ιουδαίους γιατί πίστευαν ότι ήταν ο Σωτήρας που θα τους χάριζε την αιώνια ζωή. Κατά τους πρώτους αιώνες του Χριστιανισμού η εορτή της ανάμνησης αυτής τελούνταν μαζί με την ανάσταση του Λαζάρου. Αργότερα η δεύτερη μετατέθηκε κατά μία ημέρα πριν, το λεγόμενο Σάββατο του Λαζάρου.

Βάγια είναι ο νέοι βλαστοί που βγαίνουν από τα δέντρα την άνοιξη, εποχή που πάντα συμπίπτει η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα. Στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη αναφέρεται ότι το πλήθος πήρε κλαδιά φοίνικα για να προϋπαντήσει τον Ιησού.Η επιλογή των κλαδιών φοίνικα οφείλεται στο ότι η περιοχή ήταν γεμάτη φοίνικες ,και γιατί θεωρείται σύμβολο ζωής.

Όλες οι εκκλησίες στολίζονται με κλαδιά βαΐων ή με δαφνόφυλλα, που μοιράζονται στους πιστούς αφού έχουν προηγουμένως ευλογηθεί κατά την Ακολουθία του Όρθρου. Τα βάγια αυτά ή και τους σταυρούς από βάγια βάζουμε μετά στα εικονίσματα.

Κάθε τόπος γιορτάζει την Κυριακή των Βαΐων με τα δικά του βάγια, που είναι σύμφωνα με τη χλωρίδα του. Σε πολλά μέρη τα βάγια είναι δάφνες -πανάρχαιο λατρευτικό φυτό-, αλλού ιτιά, ελιά και μυρτιά ή και άλλα φυτά που συμβολίζουν τη νίκη.

Στις πρώτες εκκλησίες η μνήμη αυτή εορταζόταν με αναπαράσταση του γεγονότος. Συγκεκριμένα στους Αγίους Τόπους, κατά τον 4ο αιώνα, ο επίσκοπος ξεκινώντας με πομπή από το Όρος των Ελαιών εισερχόταν στα Ιεροσόλυμα επί «πώλου όνου» περιστοιχιζόμενος από τον κλήρο, ενώ οι πιστοί προπορεύονταν κρατώντας κλάδους φοινίκων.

picccc

Στους βυζαντινούς χρόνους τελούνταν ο λεγόμενος περίπατος του αυτοκράτορα. Επρόκειτο για μια πομπή που ξεκινούσε από τα ανάκτορα και κατέληγε στην Αγία Σοφία. Στην πομπή πρωτοστατούσε ο αυτοκράτορας κρατώντας την εικόνα του Χριστού, ενώ τον πλαισίωνε το ιερατείο. Της αυτοκρατορικής πομπής προηγείτο ο λαμπαδάριος, ο οποίος έψελνε «Εξέλθατε έθνη και θεώσασθε σήμερον τον Βασιλέα των ουρανών…». Στο τέλος της γιορτής ο αυτοκράτορας διένειμε ιδιόχειρα βάγια και σταυρούς, ενώ ο Πατριάρχης κεριά για τη Μεγάλη Εβδομάδα. Το βυζαντινό αυτό έθιμο παρέλαβαν και τηρούσαν με ευλάβεια και οι τσάροι της Ρωσίας, τους οποίους ακολουθούσε ο κλήρος ξεκινώντας από το Κρεμλίνο και καταλήγοντας στον μητροπολιτικό ναό. Κατά τη λειτουργική τελετουργία, την Κυριακή των Βαΐων το πρωί τελείται η Θεία Λειτουργία του Χρυσοστόμου, ενώ το βράδυ τελείται ο Όρθρος της Μεγάλης Δευτέρας, δηλαδή η Ακολουθία του Νυμφίου.

Ύστερα από την ανάσταση του Λαζάρου και  έξι ημέρες πριν από την εορτή του Πάσχα, ο Κύριος πήρε το δρόμο από τη Βηθανία προς τα Ιεροσόλυμα, ακολουθούμενος από τους Μαθητές Του και όχλον πολύν. Όταν έφθασαν δε στη Βηθφαγή, κοντά στο όρος των Ελαιών, έστειλε δύο Μαθητές Του, τον Πέτρο και τον Ιωάννη, στην απέναντι κώμη, για να φέρουν σ’ Αυτόν μία όνο και το πουλάρι της, όπως και έγινε. Κατά τον τρόπο αυτό εκπληρώθηκαν τα λόγια του προφήτου, που έλεγε ότι «ιδού ο βασιλεύς σου έρχεται καθήμενος επί πώλον όνου».Στο ψηλότερο σημείο της περιοχής, εκεί που η θέα των Ιεροσολύμων κόβει την ανάσα, στέκεται το Μοναστήρι της Βηθφαγή, που σήμερα έχει την τιμητική του καθώς σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του συγκροτήματος βρίσκεται ο βράχος από τον οποίο ο Χριστός ανέβηκε στο γαϊδουράκι του αλλά και η μοναδική εικόνα της Βαϊοφόρου.

 

Πηγή