HomeΙΣΤΟΡΙΑ

Καλλιτεχνήματα στο χώρο της Περραιβίας

Καλλιτεχνήματα στο χώρο της Περραιβίας

Της Αποστολίας Πάνου

Η περιοχή που εκτεινόταν μεταξύ του Ολύμπου και του Πηνειού σε μια μεγάλη χρονική περίοδο -προϊστορικοί και ιστορικοί χρόνοι- ονομαζόταν Περραιβία  και  Περραιβοί, οι αρχαίοι κάτοικοι του χώρου αυτού, δηλαδή του Κάτω Ολύμπου και του βόρειου τμήματος  της περιοχής  Λάρισας.

Θεωρείται η χώρα των ‘’περασμάτων’’, η χώρα των ορεσίβιων με κυρτά (ραιβά) μέλη και η χώρα των κατοικούντων πέρα από τον Πηνειό. Το όνομα ίσως είναι μυκηναϊκής προέλευσης. Ο δε Όμηρος αναφέρει τους μενεπτόλεμους-γενναίους Περραιβούς ανάμεσα στους συμμετέχοντες στον Τρωικό πόλεμο (Ομήρου Ιλιάδα, Β,747-754).

thea enodia

Η θεά Εννοδία, Διαχρονικό μουσείο Λάρισας

Ο τρόπος ζωής των αρχαίων Περραιβών σαφώς και καθορίστηκε από τη γεωμορφολογία, το κλίμα, το υψόμετρο, συνθήκες παρόμοιες με τις σημερινές, ευνοϊκές για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και της γεωργίας.

Οι δίοδοι της Περραιβίας από τη Θεσσαλία προς τη Μακεδονία και το αντίστροφο διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στη στρατιωτική ιστορία της περιοχής και βέβαια, διευκόλυναν τις πολιτιστικές και θρησκευτικές σχέσεις των Θεσσαλών με τους Μακεδόνες.

Οι αναθηματικές επιγραφές που βρέθηκαν στη Φάλαννα, στους Γόννους και στο Πύθιο, σημαντικές πόλεις της περιοχής, μαρτυρούν τη διάδοση της λατρείας της θεάς Εννοδίας (θεά των δρόμων–Έν(ν)οδία), που λατρευόταν-εκτός άλλων θεσσαλικών περιοχών- ιδιαίτερα στην Περραιβία.

ginaika gnethei

Επιτύμβια στήλη γυναίκας που γνέθει. Καστρί Τυρνάβου, 450-425π.Χ. Διαχρονικό μουσείο Λάρισας

Σχετικά με την καλλιτεχνική παραγωγή, τον 6ο και 5ο π.Χ αι. ανθούν στη Λάρισα οργανωμένα εργαστήρια πλαστικής και τα άφθονα κεραμεικά ευρήματα δείχνουν στενές εμπορικές σχέσεις με την Αττική, την Κόρινθο και τα νησιά του Αιγαίου.

Και στη θέση κοντά στη συμβολή Ξεριά-Πηνειού, βρέθηκαν γλυπτές δημιουργίες Θεσσαλού τεχνίτη των κλασικών χρόνων από ντόπιο λευκό μάρμαρο. Μία εικονίζει βρεφοκρατούσα και θηλάζουσα μητέρα, από την Κονδαία(;)-Ροδιά Τυρνάβου.

Στα γλυπτά όπου αποδίδονται γυναικείες παραστάσεις,‘’αυτές περιορίζονται στα όρια του οίκου και της ιδιωτικής σφαίρας’’. Η μητρική φροντίδα και η δραστηριότητα της γυναίκας στο εσωτερικό του οίκου της (στήλη γυναίκας που γνέθει, από το Καστρί Τυρνάβου του 5ου π.Χ. αιώνα) ήταν δημοφιλή θέματα στις θεσσαλικές παραστάσεις  με ‘’κυρίαρχη θέση στις αξίες της τοπικής κοινωνίας και κυρίως στις βορειότερες περιοχές’’, Περραιβία, Πελασγιώτιδα (ό σημερινός νομός Λάρισας, μέρος της αρχαίας Πελασγιώτιδας). 

agalma askleipiou

Άγαλμα του θεού Ασκληπιού από ιερό του στους Γόννους. Β’ μισό του 2ου αι. π.Χ. Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας

Η σχέση με τα ζώα υπερτερεί εντυπωσιακά στις ανδρικές στήλες. Στα γλυπτά σώζονται και επιγραφές. (Ενθετταλίζεσθαι, Δημήτρης Μποσνάκης).

Φωτογραφία εξωφύλλου -Η βρεφοκρατούσα-θηλάζουσα, του 5π.Χ αιώνα στα ΝΑ της σημερινής Ροδιάς Τυρνάβου

Διαβάστε όλα τα νέα του tirnavospress.gr, μπορείτε να μας βρείτε και να μας ακολουθήσετε στο Facebook, Instagram, YouTube, Google News και Twitter.

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου (όχι αυτολεξεί) ή μέρους αυτών μόνο αν: Αναφέρεται ως πηγή το tirnavospress.gr στο σημείο όπου γίνεται η αναφορά. – Στο τέλος του άρθρου ως Πηγή – Σε ένα από τα δύο σημεία να υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.