Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί η εκδήλωση τιμής και μνήμης για τους εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους (ΕΑΣΑΔ), το Μάη του ’44, που διοργάνωσε η ΚΟΒ Αμπελώνα Λάρισας του ΚΚΕ, στην κεντρική πλατεία της πόλης.
Την κεντρική ομιλία έκανε ο Θανάσης Σερδένης, πρόεδρος του παραρτήματος ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, Στη συνέχεια έγινε προσκλητήριο νεκρών ενώ η εκδήλωση έκλεισε με κατάθεση στεφανιού από την ΚΟΒ Αμπελώνα και το παράρτημα της ΠΕΑΕΑ -ΔΣΕ.
Τα γεγονότα του Μάη 1944 στον Αμπελώνα
Το ΚΚΕ κατά την περίοδο της Κατοχής, όπως και προπολεμικώς, στην επαρχία Τυρνάβου, είχε ισχυρά ερείσματα. Τόσο στον Τίρναβο όσο και στον Αμπελώνα, πριν από τη δικτατορία του Μεταξά, είχε επιτύχει να εκλέξει και στις δύο κοινότητες δικούς του προέδρους. Στην Κατοχή οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ ήταν ισχυρότατες και στον ΕΛΑΣ είχαν ενταχθεί πάμπολλοι από τους κατοίκους της περιοχής.
Στην περιοχή είχε την έδρα του το Τάγμα Μηχανικού του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Αντώνη Βρατσάνο. Η ύπαρξη ισχυρής αντάρτικης μονάδας στον Όλυμπο και ΕΑΜικών αντιστασιακών οργανώσεων στα χωριά ανησυχούσε πάρα πολύ τους Γερμανούς. Γι΄ αυτό στις αρχές του 1944 σε 11 από τα 14 χωριά της επαρχίας Τιρνάβου εγκατέστησαν φρουρές ενισχυμένες. Για να εξασφαλιστούν ακόμη περισσότερο από τις επιθέσεις των ανταρτών, εμπιστεύτηκαν στον ΕΑΣΑΔ Λάρισας να εξουδετερώσει τους κομμουνιστές των χωριών που ήταν στον Βρυότοπο, Αμπελώνα και Φαλάνη.
Σε χωριά της επαρχίας Τιρνάβου είχε και ο ΕΔΕΣ τους δικούς του πυρήνες. Η αστική τάξη της χώρας είχε μηχανισμούς που διατηρούσαν σχέση με τους κατακτητές. Έτσι μέλη και αξιωματικοί του ΕΔΕΣ είχαν ενταχθεί στα Τάγματα Ασφαλείας και στον ΕΑΣΑΔ, συνεργάζονταν με τα S.S. των Γερμανών.
Στις 2 Μάη 1944 οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους ΕΑΣΑΔίτες σε ενέδρα συλλαμβάνουν στο δρόμο Τιρνάβου – Δαμασίου – Κουτσοχέρου – Ζάρκου τους: Ανδρέα Μπιτούνη, (απαγχονίστηκε στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη), Γιάννη Γαννόπουλο, (μετά από απάνθρωπα βασανιστήρια των ΕΑΣΑΔιτών πετάχτηκε μισοπεθαμένος στον Πηνειό) από τον Βρυότοπο, τον Γιάννη Ούρδα, Γιάννη Θεοχαρούλη (απαγχονίστηκαν στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη) και Γιώργο Κολοκοτρώνη ( ελευθερώθηκε μετά από λίγες ημέρες) από τον Αμπελώνα, οι οποίοι μετέφεραν σιτάρι στο Ζάρκο για τους αντάρτες του ΕΛΑΣ.
Στις 12 Μάη 1944 200 γυναίκες από τον Αμπελώνα συγκεντρώθηκαν στον Τίρναβο και διαδήλωσαν ενάντια στην εγκατάσταση ΕΑΣΑΔιτών στον Αμπελώνα. Το βράδυ της ίδιας ημέρας Γερμανοί και ΕΑΣΑΔίτες συλλαμβάνουν τον Κώστα Κουλιαλή φαρμακοποιό, Γραμματέα του ΕΑΜ Αμπελώνα και τη γυναίκα του με τρία ανήλικα παιδιά (την οποία μετά από λίγες μέρες ελευθέρωσαν), τη μάνα και τις δύο αδελφές του Νικόλαο Παπαγιάννη Γραμματέα του ΕΑΜ Βρυοτόπου, Βασιλική και Παρασκευούλα, όλους τους εκτέλεσαν.
Στις 17 Μάη 1944 περικύκλωσαν τον Αμπελώνα Γερμανοί SS και ΕΑΣΑΔίτες με επικεφαλή τον δάσκαλο Δημήτριο Μαλλιάρα και τον Δημήτριο Ψαθά. Συνέλαβαν πολλούς και σκότωσαν δεκατρείς, από τους συλληφθέντες.
Οι νεκροί:
1) Γεώργιος Κων/νου Πούλιος,
2) Βάϊος Παναγ. Γκουλέτσας,
3) Γεώργιος Κων/νου Καρανίκας,
4) Γεώργιος Νικ. Λαρίγκας,
5) Γεώργιος Ιωαν Ροκάς,
6) Δημήτριος Γεωργ. Βιρβίλης,
7) Δημοσθένης Μιχ. Παπαϊωάννου,
8) Βασίλειος Αθαν. Μούζας,
9) Φίλιππος Δημ. Βλαχόπουλος,
10)Κων/νος Φιλ. Βλαχόπουλος,
11) Γεώργιος Κων?νου Ψύλλας,
12) Νικόλαος Παπακωνσταντίνος από Δεμερλί,
13) ενας άγνωστης ταυτότητας.
Πριν εγκαταλείψουν την κωμόπολη λεηλάτησαν αρκετά σπίτια και στρατολόγησαν περίπου 40 νέους για τον ΕΑΣΑΔ.
Στις 27 Μάη με νέα επιδρομή στον Αμπελώνα σκότωσαν στην πλατεία άλλους 4: τους Κων/νο Αθαν. Πούλιο, Βασίλειο Κων/νου Ζαμπούκα, Αθανάσιο Δημ. Ζεστό και Λάζαρο Ευαγ. Μπότσικα. Επίσης τέλη Μάη σε νέα επιδρομή σκότωσαν τον Κώστα Σβώλα μέλος της ΕΠΟΝ καθώς και όποιον αντιστασιακό συναντούσαν.
Για τους φόνους, τις κακοποιήσεις τις συλλήψεις και τις λεηλασίες των περιουσιών τους, μερικοί παθόντες ή συγγενείς τους, μετά την απελευθέρωση, υπέβαλλαν μηνύσεις κατά του Δημητρίου Μαλιάρα κα άλλων ΕΑΣΑΔιτών, αλλά το αστικό κράτος μέσω των δικαστικών αποφάσεων δεν δικαίωσε τους παθόντες και συγγενείς.
Δυνατό ΚΚΕ για είναι δυνατός ο λαός
Στην ομιλία του ο Θανάσης Σερδένης, αναφέρθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης του ΚΚΕ στις ερχόμενες εκλογές, σημειώνοντας μεταξύ άλλων : “Τώρα χρειάζεται ακόμα πιο δυνατό ΚΚΕ για 100% μαχητική, λαϊκή αντιπολίτευση απέναντι στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ και στη συναίνεση που θα της παρέχουν όλοι οι άλλοι. Αυτό είναι που θα μετρήσει για τον λαό απέναντι στα δύσκολα που του ετοιμάζουν για την επόμενη μέρα. Γι’ αυτό λέμε: στις 25 Ιούνη ΚΚΕ δυνατό, γιατί η ελπίδα βρίσκεται μόνο εδώ!
Ξέρετε πολύ καλά το έργο των βουλευτών του ΚΚΕ γιατί τους βλέπατε καθημερινά πλάι σας. Η σημαντική άνοδος που καταγράφει το ΚΚΕ στο Νομό Λάρισας, σε όλα τα αστικά κέντρα και τα χωριά, μας γεμίζει με αισιοδοξία, γιατί αποδεικνύει την αύξηση του κύρους του Κόμματος στον λαό. Αναδεικνύει ότι αυτή η ψήφος στο ΚΚΕ αποτελεί συνειδητή επιλογή χιλιάδων που συμπορεύτηκαν με τους κομμουνιστές τα τελευταία χρόνια σε όλα τα μέτωπα πάλης για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του λαού και της νεολαίας, κόντρα στην πολιτική που συνθλίβει τη ζωή τους.
Καλούμε, λοιπόν, όσους και όσες εμπιστεύτηκαν το ΚΚΕ, πολλοί για πρώτη φορά, να το ξανακάνουν. Γιατί τώρα έχουν περισσότερους λόγους να το κάνουν. Να μη χαθεί καμία ψήφος λόγω αποχής.
Καλούμε όσους σκέφτηκαν να ψηφίσουν KKE, αλλά τελευταία στιγμή δίστασαν, να το κάνουν τώρα. Για να είμαστε όλοι μαζί πιο δυνατοί, στις 26 Ιουνίου, να συνεχίσουμε να δίνουμε τη μάχη υπέρ των συμφερόντων των «πολλών».”
