Ένας λαός που δεν ξεχνά τις ρίζες του μπορεί να ζήσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Αυτό κατάφεραν και οι Έλληνες του Πόντου.
Όλο το βιός του έγινε στάχτη, λεηλατήθηκε, ίσαμε που πρόλαβαν να ζαλωθούν τα μωρά να αρπάξουν απο χέρι τα μεγαλύτερα κα έψαχναν μέρος να κρυφτούν. Γερόντια με μάτια πλημμυρισμένα δάκρυα αγκάλιαζαν εγγόνια και παιδιά και τα παρότρυναν να φύγουν να σωθούν.
Δύσκολο σε αυτή την ηλικία να αφήσεις τη γωνιά σου κάποιοι το προσπάθησαν κάποιοι προτίμησαν να μείνουν εκεί όπου είδαν για πρώτη φορά το φως. Ένας μπόγος στη πλάτη ήταν το βίος τους πια και κανά δύο φωτογραφίες στο πορτοφόλι για θυμούνται την χαμένη τους ζωή. Ξεκλήρισαν όσους δεν μπόρεσαν να αντέξουν την εξάντληση τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, την πείνα την δίψα. Ατέλειωτες οι πορείες θανάτου στην έρημο …
Όταν οι Τούρκοι ηττήθηκαν κατά τον ρωσσο-τουρκικό πόλεμο στην περιοχή, στο Σαρικαμίς στην βόρεια περιοχή της Μικράς Ασίας το 1915, η ήττα αποδόθηκε στους Έλληνες που υπηρετούσαν στον οθωμανικό στρατό. Αυτούς λοιπόν τους στρατολόγησαν με βία στα τάγματα εργασίας.
Πολλοί μην αντέχοντας λιποτάκτησαν και έφευγαν στα βουνά. Αλλί και τρισσαλί στους δικούς τους που έμειναν πίσω ,αυτοί ήταν τα εξιλαστήρια θύματα για το δικό τους άνθρωπο που λιποτάκτησε. Έτσι με την μέθοδο της εκτόπισης πολλοί έφυγαν από τον τόπο τους.Το 1916 εκδόθηκε διάταγμα που όλους τους άνδρες ηλικίας 18 ως 40 του έστελναν εξορία και τα γυναικόπαιδα στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.
Τον Ιανουάριο του 1918, μετά τον τερματισμό της εμπλοκής των σοβιετικών στον Α παγκόσμιο πόλεμο και την αποχώρηση τους από τα εδάφη του Ανατολικού Πόντου, ξεκίνησε η αποχώρηση μέχρι και τον Φλεβάρη που ολοκληρώθηκε. Οι τσέτες βρήκαν το έδαφος για εξαντλήσουν όλο το μένος τους στους απροστάτευτους χριστιανικούς πληθυσμούς της περιοχής. Από το 1914 έως το 1918, περισσότεροι από 230.000 Πόντιοι έχασαν, έτσι, τη ζωή τους.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του επισκόπου Τραπεζούντας, ο αριθμός των θυμάτων αυτών των πολιτικών ανήλθε, για εκείνο το διάστημα, σε 100.000 περίπου. Δεν έπαψαν και οι διαμαρτυρίες από Αυστριακούς και Αμερικανούς διπλωμάτες κατά της οθωμανικής κυβέρνησης.
Μετά την Ανακωχή του Μούδρου (30 Οκτωβρίου 1918), εκδόθηκε σουλτανικό διάταγμα που χορηγούσε αμνηστία στους Πόντιους αντάρτες, οι οποίοι κλήθηκαν να παραδώσουν τα όπλα τους και να επιστρέψουν στις εστίες τους.
Όμως, παρά την εξαγγελία, οι περισσότεροι από αυτούς που αφοπλίστηκαν, είτε δολοφονήθηκαν είτε φυλακίστηκαν. Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαϊου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο», ημέρα που ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα.
Επίσης, στο 1998 η Βουλή ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη «της 14ης Σεπτεμβρίου ως ημέρας εθνικής μνήμης της γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος».
Γράφει η Μαλίτα Κατερίνα
