Ο πρωτομάρτυρας Στέφανος είναι μεταξύ των 7 διακόνων οι οποίοι πρώτοι θυσιάστηκαν για τον Χριστιανισμό. Και οι επτά εκλέχτηκαν για α υπηρετήσουν την παλαιοχριστιανική εκκλησία για να υπηρετήσουν την κοινότητα των πιστών στην Ιερουσαλήμ, για να δώσουν τη δυνατότητα στους Αποστόλους να επικεντρωθούν στην «προσευχή και την διάδοση του Λόγου.
Σήμερα 27 Δεκεμβρίου γιορτάζουν: Μαυρίκιος, Μαυρίκης, Μωρίς, Μαυρικία, Μαυρίκα, Στέφανος, Στέφος, Στέφας, Στεφανής, Στεφανία, Στέφη, Στεφάνα, Στεφανιώ, Στεφανίτσα, Στεφανή, Στέφα
Οι Επτά Διάκονοι σύμφωνα με τις τις Γραφές ήταν:
– Άγιος Στέφανος ο Πρωτομάρτυρας
– Φίλιππος ο Πρωτοδιάκονος
– Πρόχορος
– Άγιος Νικάνορας ο Διάκονος
– Τίμωνας
– Παρμενάς
– Νικόλαος της Αντιόχειας (διάκονος)
Και οι επτά επιλέχθηκαν από την κοινότητα των πιστών βάσει της φήμης και της σοφίας τους, «γεμάτοι από το Άγιο Πνεύμα», και ο διορισμός τους επιβεβαιώθηκε από τους Αποστόλους.
Ο Στέφανος, επονομαζόμενος και πρωτομάρτυρας, υπήρξε, σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ένας από τους επτά διάκονες αλλά γρήγορα βρέθηκε απολογούμενος αφού κατηγορήθηκε από τους Ιουδαίους, ότι βλασφημούσε τον Μωυσή και τον Θεό. Ο Στέφανος κλήθηκε να απαντήσει στην κατηγορία όπου υποστήριξε ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν ο Μεσσίας, κάτι το οποίο εξόργισε τους Ιουδαίους οι οποίοι, αφού τον έβγαλαν έξω από την πόλη της Ιερουσαλήμ, τον λιθοβόλησαν.
Πότε και που γεννήθηκε ο πρωτομάρτυρας Στέφανος, δε γίνεται γνωστό μέσα από τις Πράξεις των Αποστόλων. Η πρώτη αναφορά που γίνεται προς το πρόσωπό του είναι κατά την εκλογή των διακόνων. Σύμφωνα με την Αγιογραφική περιγραφή, εξ αιτίας της αύξησης των μαθητών, οι Ελληνόφωνοι πιστοί άρχισαν να διαμαρτύρονται πως οι γυναίκες τους τους δε δέχονταν την αρμόζουσα προσοχή κατά τη διανομή των τροφίμων.
Έτσι οι Απόστολοι σύναξαν όλους τους μαθητές, με σκοπό να εκλέξουν ανάμεσά τους επτά βοηθούς, ώστε να πραγματοποιούν το έργο της διανομής. Ένας από τους εκλεγέντες ήταν και ο Στέφανος. Ο Στέφανος όμως εκτός της αποστολής που του είχε ανατεθεί έβρισκε χρόνο να κηρύσσει και το θείο Λόγο, ενώ πραγματοποιούσε και θαύματα.
Οι Ιουδαίοι σύντομα συκοφάντησαν τον Στέφανο ότι βλασφήμησε το Μωυσή και το Θεό με αποτέλεσμα να οδηγηθεί στο Συνέδριο προς Απολογία.Ο Στέφανος τότε κατηγόρησε τους Φαρισαίους, κατηγορώντας τους για την υποκρισία του και ομολόγησε την πίστη του Οι σύνεδροι τελικά τον έδιωξαν από τη συναγωγή και έτσι θανατώθηκε δια λιθοβολισμού από φανατισμένο όχλο.
Ο Στέφανος λίγο πριν το τέλος ζήτησε από το Θεό να συγχωρήσει τους διώκτες του.
