Παρατηρώ τις αρνητικές αντιδράσεις ορισμένων απέναντι στις επενδύσεις των ανεμογεννητριών και αναρωτιέμαι…
Αντί να είναι έξαλλοι με το γεγονός ότι οι μονάδες παραγωγής ενέργειας σε Πτολεμαΐδα και Κοζάνη συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πιο ρυπογόνες επιχειρήσεις στην Ευρώπη, αντί να είναι έξαλλοι που οι ρύποι στις περιοχές αυτές ευθύνονται για εκατοντάδες πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο, αντί να είναι έξαλλοι που ο λογαριασμός του ρεύματος ανεβαίνει επειδή η παραγωγή του είναι ζημιογόνα και καλούμαστε να «τσοντάρουμε» στον προϋπολογισμό της ΔΕΗ, αντί να είναι έξαλλοι που πολλά νησιά μας μη συνδεδεμένα με το δίκτυο ηλεκτροδοτούνται με πετρέλαιο με επταπλάσιο κόστος, έχουνε θαρρείς «συμφιλιωθεί» με όλα αυτά και ξεσπούν το θυμό τους επάνω στις ανεμογεννήτριες που η λειτουργία τους εκπέμπει κυριολεκτικά μηδενικούς ρύπους.
Μου δίνουν την εντύπωση, ότι έχουν συνηθίσει να ζούνε χρόνια αγκαλιά με μια αρρώστια, έχουν αναπτύξει μαζί της μια σχέση εξάρτησης και οικειότητας, και αντιστέκονται στην προτεινόμενη θεραπεία, μόνο και μόνο επειδή τους φαίνεται ξένη.
Αλλά για να μην μείνω στη δημιουργία εντυπώσεων, θέλω πιο αναλυτικά να αποκρούσω τρία επιχειρήματα που διάβασα πρόσφατα ενάντια στις ανεμογεννήτριες. Για την ακρίβεια, δεν θέλω να τα αποκρούσω, αλλά να τα αντιστρέψω και να παρουσιάσω την άλλη όψη του νομίσματος.
1. «Οι Ανεμογεννήτριες καταστρέφουν το περιβάλλον».
Ναι, οποιαδήποτε ανθρώπινη παρέμβαση βλάπτει το περιβάλλον. Και τα σπίτια μας έχουν βλάψει το περιβάλλον γιατί εκεί που χτίστηκαν είχε κάποτε πράσινο (δεν μας έστρωσε η φύση το τσιμέντο και μας περίμενε) και η εργασία μας βλάπτει, λίγο ή πολύ, το περιβάλλον, όπως και το αυτοκίνητό μας βλάπτει το περιβάλλον και τα εκατομμύρια χιλιόμετρα του αχανούς οδικού μας δικτύου έχουν καταστρέψει το περιβάλλον. Εάν δεν είμαστε πρόθυμοι να εγκαταλείψουμε την αστική ζωή και την παραγωγική διαδικασία και να ξαναγίνουμε κυνηγοί – τροφοσυλλέκτες όπως πριν από 12 χιλιάδες χρόνια (χλωμό το βλέπω), το στοίχημα είναι να βρούμε ένα τρόπο να ζούμε με τις σύγχρονες ανέσεις μας, ρυπαίνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο.
Πώς φαντάζεστε μια μελλοντική καθημερινότητά σας που θα εκπέμπει λιγότερους ρύπους; Με μια πρώτη σκέψη εγώ την φαντάζομαι να ζούμε σε σπίτια που δεν καίνε ορυκτά καύσιμα για θέρμανση και να οδηγούμε ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα. Τι απαιτείται γι’ αυτά; Περισσότερη παραγωγή ρεύματος. Κι όχι μόνο περισσότερη, αλλά και φτηνότερη. Αλλά επειδή η παρούσα παράγραφος αφορά το περιβάλλον (στα οικονομικά θα αναφερθώ παρακάτω), θα ήταν δώρον άδωρον, το καυσαέριο που δεν θα εκπέμπει το αυτοκίνητό μας, να το εκπέμπει ένα φουγάρο στην Πτολεμαΐδα. Εκτός και αν… δεν υπάρχει πουθενά φουγάρο, αλλά έλικες που σχίζουν τον άνεμο.
Και για να φύγουμε λίγο και από τα σύνορά της χώρας μας, σκεφτείτε πόσα εκατομμύρια ψάρια και πουλιά βρήκαν το θάνατο από ατυχήματα και πετραιοκηλίδες κατά την άντληση και μεταφορά του πετρελαίου. Γιατί…; Για να φτάσει το καύσιμο στο αυτοκίνητό μας.
Λοιπόν, ναι, η τοποθέτηση ενός αιολικού πάρκου θα καταστρέψει μερικά στρέμματα φύσης, αλλά στην άλλη άκρη της ενεργειακής αλυσίδας θα σώσει πολλαπλάσια στρέμματα, θαλάσσιες εκτάσεις και ζωές. Αλλά αυτό, δυστυχώς, δεν γίνεται ορατό την επόμενη ημέρα. Οι άνθρωποι διαθέτουμε πέντε αισθήσεις, αλλά η διορατικότητα, δεν είναι ανάμεσά τους. Απαιτεί ευρύτερη μελέτη.
2. «Οι εγκαταστάσεις των ανεμογεννητριών γίνονται με σκοπό το κέρδος».
Καμία αντίρρηση, αλλά ας μιλήσουμε λίγο για οικονομικά. Γιατί ακριβαίνει το ρεύμα σήμερα; Δεν θα πω τα τετριμμένα περί κακοδιαχείρισης ΔΕΚΟ, συνδικαλιστών κτλ. Ας υποθέσουμε πως τα λιγνιτωρυχεία και οι μονάδες ενέργειας της ΔΕΗ λειτουργούν από αύριο ρολόι στα πρότυπα της Σίλικον Βάλλεϋ. Πάλι δεν σωζόμαστε. Διότι η παραγωγή μέσω του λιγνίτη είναι κοστοβόρα και μη παραγωγική. Ο νόμος προσφοράς και ζήτησης είναι πολύ απλός και αμείλικτος. Είτε είσαι η Tesla είτε είσαι ο παλιατζής. Εάν η παραγωγή ενός προϊόντος που προσφέρεται στην αγορά υστερεί της ζήτησης τότε ανεβαίνει η τιμή. Εάν πάλι υπάρχει πληθώρα προϊόντων (και δη από ανταγωνιστές παραγωγούς) που το προσφέρουν υπερκαλύπτοντας τη ζήτηση στην αγορά, τότε η τιμή πέφτει. Δεν είναι μια νέα μόδα αυτό, συνέβαινε από τότε που έκοψαν τα πρώτα νομίσματα οι Σουμέριοι, απλά δεν είχαν τον Άνταμ Σμιθ να τους το εξηγήσει.
Τι συμβαίνει με την είσοδο των αιολικών πάρκων στην ενεργειακή αγορά; Οι ανεμογεννήτριες έχουν πολύ χαμηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης, απολαμβάνουν απεριόριστη κινητήρια δύναμη, δηλαδή αεράκι, δίχως να χρειάζεται να σκάβουν κάθε τόσο να το βρουν και δεν έχουν κόστος απόρριψης ρίπων.
Για να κάνουμε ένα ρεζουμέ, οι ανεμογεννήτριες, ναι, επιφέρουν μεγαλύτερο κέρδος. Τι σημαίνει αυτό; Κάθε «εργατοώρα» ανεμογεννήτριας παράγει πολύ περισσότερο έργο από εκείνο που δαπάνησε, συνεπώς μπορεί να διοχετεύσει το προϊόν της στην αγορά με τιμή συμφέρουσα για τις δύο πλευρές και να φορολογηθεί για τα κέρδη της. Σε αντίθεση με τον λιγνίτη, που φορολογούμαστε εμείς για τις ζημιές του.
Τι θα συμβεί αν σε ένα μελλοντικό σενάριο η αγορά γεμίσει από πολλούς ανταγωνιστές διανομείς ενέργειας που προμηθεύονται την πρώτη τους ύλη από κερδοφόρες μονάδες παραγωγής; Θα πέσει η τιμή του ρεύματος στον τελικό καταναλωτή. Για να μην το λιβανίζω άλλο, το κέρδος που παραγωγού ενέργειας είναι μοναδική προϋπόθεση για να σας κάνει καλύτερη τιμή πάροχός σας. Σε κάθε άλλο σενάριο ετοιμαστείτε να ξηλωθούμε και άλλο.
3. «Τα αιολικά πάρκα χαλάνε το γραφικό χαρακτήρα των νησιών μας».
Δεν νομίζω να διαφωνήσει κανείς ότι η εικόνα μιας ανεμογεννήτριας δίπλα σε ένα κυκλαδίτικο σπιτάκι δεν είναι ιδανική για καρτ ποστάλ. Ας ρίξουμε όμως μια ματιά σε μια ευρύτερη εικόνα:
Στον χάρτη που πήρα από τη μετεωρολογική ιστοσελίδα windy.com φαίνονται με τα βέλη οι εντάσεις των ανέμων, στην Ελλάδα και τις γείτονες χώρες. Είναι οφθαλμοφανές, ότι στις θαλάσσιες περιοχές οι άνεμοι είναι πολλαπλάσια μεγαλύτεροι απ’ ό,τι στις ηπειρωτικές (συγκρίνετε τα μεγέθη των βελών).
Σκεφτείτε ότι υπάρχουν χώρες στην κεντρική Ευρώπη χωρίς σταγόνα θάλασσας και ούτε ίχνος νησιών που έχουν γεμίσει αιολικά πάρκα. Εμείς εδώ έχουμε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Εκατοντάδες νησιά εκτεθειμένα μέσα στα μποφόρ του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους. Έχουμε παράλληλα και ένα μειονέκτημα. Ότι πολλά από τα νησιά μας δεν είναι συνδεδεμένα με το δίκτυο και η ηλεκτροδότησή τους γίνεται με αυτόνομους πετρελαϊκούς σταθμούς χαμηλής απόδοσης με ετήσιο κόστος 800 εκατομμύρια ευρώ, σχεδόν επταπλάσιο!!! Η τοποθέτηση αιολικών πάρκων, όχι απλά θα λύσει το ενεργειακό πρόβλημα των νησιών, αλλά τα μετατρέψει στο μέλλον από «εισαγωγείς» ενέργειας σε τροφοδότες για την ηπειρωτική χώρα. Πολύ αισιόδοξο σενάριο; Ίσως, αλλά δε υπάρχει άλλος τρόπος για να γίνει από θεωρία πράξη. Εκτός και σας περισσεύουν 800 εκ ευρώ ή έχετε πάθει εθισμό με την καύση ορυκτών καυσίμων.
Η γραφικότητα είναι σίγουρα κάτι που οφείλουμε να προστατεύσουμε, αρκεί στην άλλη άκρη της ζυγαριάς να βάλουμε την έννοια της βιωσιμότητας. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να γίνουμε «γραφικοί» εμείς οι ίδιοι.
COMMENTS