Κίνητρα για λιγότερο ενεργοβόρο αγροτικό στόλο και αγροκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις
«Αναμφίβολα, ο σχεδιασμός για την αξιοποίηση των διάφορων μορφών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)στον αγροτικό τομέα, την ανανέωση του στόλου των αγροτικών μηχανημάτων με νέα λιγότερο ενεργοβόρα, και τηδιείσδυση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, εξαερισμού και φωτισμού στις αγροκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις κινείται στη σωστή κατεύθυνση. Για να γίνει, όμως, πράξη πρέπει να επισπευσθεί η εξειδίκευση των μέτρων με κίνητρα που θα είναι ελκυστικά για τον μέσο αγρότη και κτηνοτρόφο». Τα παραπάνω τόνισε ο βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μετά την απάντηση που έλαβε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εναλλακτικών Καυσίμων) σε ερώτησή του για τα κίνητρα που πρέπει να δοθούν επιπλέον σε πολύτεκνους αγρότες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών.
Από καρούλια μέχρι αρμεχτήρια
Αν και στην απάντηση δεν υπάρχει καμία αναφορά σε μέτραυπέρ των πολύτεκνων αγροτών για την επένδυση σε ΑΠΕ, εντούτοις προαναγγέλλονται ενδιαφέροντα μέτρα, η υλοποίηση των οποίων θα έχει θετικό αποτύπωμα στον πρωτογενή τομέα.
Όπως σημειώνεται, μεταξύ άλλων, «θα δρομολογηθεί η προώθηση συστημάτων ΑΠΕ για θέρμανση και ψύξη στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας και λοιπών μορφών ΑΠΕ σε θερμοκήπια. Τέλος, θα ενισχυθεί η κατανάλωση βιοκαυσίμων τόσο στα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, όσο και σε λοιπές δράσεις. Αναφορικά με τη διάσταση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, θα προωθηθούν μέτρα για την αντικατάσταση των υφιστάμενων μηχανημάτων και εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούνται τόσο στις γεωργικές, όσο και στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Προτεραιότητα θα δοθεί σε μηχανήματα και εξοπλισμό που χαρακτηρίζονται από υψηλή κατανάλωση ενέργειας, όπως ενδεικτικά είναι οι ελκυστήρες, οι θεριστικές και αλωνιστικές μηχανές, οι βαμβακοσυλλέκτες και οι σπαρτικές μηχανές στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και οι αρμεχτικές μηχανές, οι εκκολαπτικές μηχανές, τα μηχανήματα καθαρισμού και οι ταΐστρες στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Έμφαση θα δοθεί στα αντλιοστάσια και στα συστήματα άρδευσης των καλλιεργειών με το σχεδιασμό μέτρων, τα οποία θα συμβάλλουν ταυτόχρονα τόσο στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, όσο και στην εξοικονόμηση νερού. Ενεργειακά αποδοτικός εξοπλισμός θα προωθηθεί για τα βασικότερα συστήματα που χρησιμοποιούνται όπως είναι ενδεικτικά οι αντλίες, τα συγκροτήματα τεχνητής βροχής, οι αυτοκινούμενοι μεγάλοι εκτοξευτήρες, τα συγκροτήματα άρδευσης με σταγόνες και τα αυτοπροωθούμενα συγκροτήματα τεχνητής βροχής.
Επιπρόσθετα, θα προβλεφθεί η διείσδυση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, εξαερισμού και φωτισμού στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβανομένων των θερμοκηπίων. Ειδικότερα για την παραγωγή θερμικής και ψυκτικής ενέργειας ο συγκεκριμένος στόχος θα επιτευχθεί τόσο από μεμονωμένα, όσο και από κεντρικά συστήματα. Προς αυτή την κατεύθυνση θα διερευνηθεί η εγκατάσταση συστημάτων τηλεθέρμανσης και συστημάτων μικρο-συμπαραγωγής».
ΘΕΜΑ: Απάντηση στην υπ ́ αριθμ. 7285/12.06.2020 Ερώτηση, του Βουλευτή Μάξιμου Χαρακόπουλου, του κόμματος Νέα Δημοκρατία (ΝΔ), σχετικά με θέματα διευκολύνσεων για φωτοβολταϊκά προς πολύτεκνους αγρότες
Σχετ.: Η υπ ́ αριθμ. 7285/12.06.2020 Ερώτηση, του Βουλευτή της Ν.Δ.. κ. Χαρακόπουλου (α.π. ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/56042/2328/16.06.2020).
Σε απάντηση της 7285/016.06.2020 Ερώτησης του θέματος, αναφορικά με τα θέματα αρμοδιότητας της Διεύθυνσης ΑΠΕ και Εναλλακτικών Καυσίμων, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει θέσει ως μία από τις προτεραιότητές του τη στήριξη και ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας και δραστηριότητας.
Στο πλαίσιο αυτό στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ, ΦΕΚ Β ́ 4893), το οποίο αναδεικνύει τις προτεραιότητες και τις αναπτυξιακές δυνατότητες που έχει η χώρα μας σε θέματα ενέργειας και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και έχει ως στόχο να αποτελέσει το βασικό εργαλείο διαμόρφωσης της εθνικής πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα την επόμενη δεκαετία, συμπεριελήφθηκε συγκεκριμένη θεματική ενότητα για τον Αγροτικό Τομέα, τη Ναυτιλία και τον Τουρισμό με Προτεραιότητες Πολιτικής για την επόμενη περίοδο και τα αντίστοιχα μέτρα για την υλοποίηση των Προτεραιοτήτων.
Πιο συγκεκριμένα στο ΕΣΕΚ περιλαμβάνονται 3 Προτεραιότητες Πολιτικής στον αγροτικό τομέα:
ΠΠΝ.2: Διαχείριση και αξιοποίηση γεωργικών και κτηνοτροφικών υπολειμμάτων
ΠΠΝ.4: Ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής προηγμένων βιοκαυσίμων και εφοδιαστικών αλυσίδων για τη χρήση τους
ΠΠΝ.5: Προώθηση χρήσης ΑΠΕ και δράσεων βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης στον αγροτικό τομέα
Αναλυτικότερα σύμφωνα με το ΕΣΕΚ για την προώθηση της βιομάζας με σκοπό την παραγωγή ενέργειας προτείνονται τα παρακάτω μέτρα:
1/ 4
1. Προτεραιότητα στη χρήση αποβλήτων (γεωργο-κτηνοτροφικών μονάδων και βιομηχανιών, αστικών).
2. Οργάνωση εφοδιαστικής αλυσίδας και χωροθέτηση θέσεων για την προσωρινή αποθήκευση της αγροτικής/δασικής υπολειμματικής βιομάζας.
3. Διατήρηση και επέκταση του καθεστώτος πιστοποίησης αειφορίας των βιοκαυσίμων, βιορευστών και στερεών καυσίμων.
4. Ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα μέσω της προώθησης ενεργειακών καλλιεργειών ξυλώδους βιομάζας ή πρεμνοφυών φυτειών.
5. Δημιουργία και ενίσχυση εγχώριας αγοράς βιοαιθανόλης.
6. Ανάπτυξη αγοράς βιομεθανίου.
Επίσης μέτρα πολιτικής θα δρομολογηθούν ώστε να αξιοποιηθεί το υψηλό δυναμικό για την εγκατάσταση μονάδων και συστημάτων ΑΠΕ στον αγροτικό τομέα.
Η εγκατάσταση ΑΠΕ για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας θα δρομολογηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις προβλέψεις του αδειοδοτικού και χωροταξικού πλαισίου, ώστε να διασφαλιστεί ότι η παραγωγή ενέργειας δεν θα δράσει ανταγωνιστικά στις οικονομικές δραστηριότητες του γεωργικού και κτηνοτροφικού τομέα.
Επίσης θα δρομολογηθεί η προώθηση συστημάτων ΑΠΕ για θέρμανση και ψύξη στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται η αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας και λοιπών μορφών ΑΠΕ σε θερμοκήπια.
Τέλος, θα ενισχυθεί η κατανάλωση βιοκαυσίμων τόσο στα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις, όσο και σε λοιπές δράσεις.
Αναφορικά με τη διάσταση της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, θα προωθηθούν μέτρα για την αντικατάσταση των υφιστάμενων μηχανημάτων και εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούνται τόσο στις γεωργικές, όσο και στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις με νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης. Προτεραιότητα θα δοθεί σε μηχανήματα και εξοπλισμό που χαρακτηρίζονται από υψηλή κατανάλωση ενέργειας, όπως ενδεικτικά είναι οι ελκυστήρες, οι θεριστικές και αλωνιστικές μηχανές, οι βαμβακοσυλλέκτες και οι σπαρτικές μηχανές στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και οι αρμεχτικές μηχανές, οι εκκολαπτικές μηχανές, τα μηχανήματα καθαρισμού και οι ταΐστρες στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις.
Έμφαση θα δοθεί στα αντλιοστάσια και στα συστήματα άρδευσης των καλλιεργειών με το σχεδιασμό μέτρων, τα οποία θα συμβάλλουν ταυτόχρονα τόσο στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, όσο και στην εξοικονόμηση νερού. Ενεργειακά αποδοτικός εξοπλισμός θα προωθηθεί για τα βασικότερα συστήματα που χρησιμοποιούνται όπως είναι ενδεικτικά οι αντλίες, τα συγκροτήματα τεχνητής βροχής, οι αυτοκινούμενοι μεγάλοι εκτοξευτήρες, τα συγκροτήματα άρδευσης με σταγόνες και τα αυτοπροωθούμενα συγκροτήματα τεχνητής βροχής.
Επιπρόσθετα, θα προβλεφθεί η διείσδυση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης, ψύξης, εξαερισμού και φωτισμού στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις συμπεριλαμβανομένων των θερμοκηπίων. Ειδικότερα για την παραγωγή θερμικής και ψυκτικής ενέργειας ο συγκεκριμένος στόχος θα επιτευχθεί τόσο από μεμονωμένα, όσο και από κεντρικά συστήματα. Προς αυτή την κατεύθυνση θα διερευνηθεί η εγκατάσταση συστημάτων τηλεθέρμανσης και συστημάτων μικρο- συμπαραγωγής.
2/ 4
Ειδικά το τελευταίο διάστημα έχουν υιοθετηθεί σημαντικά μέτρα σε ότι αφορά την προώθηση της χρήσης ΑΠΕ στον αγροτικό τομέα.
Ειδικότερα:
1. Με το άρθρο 62 του ν. 4643/2019 «Απελευθέρωση αγοράς ενέργειας, εκσυγχρονισμός της ΔΕΗ, ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και στήριξη των Α.Π.Ε. και λοιπές διατάξεις.» (ΦΕΚ Α’ 193), προστέθηκε στην παρ. 16 του άρθρου 3 του ν. 4414/2016 (ΦΕΚ Α ́ 149) η φράση: «και, εφόσον οι ως άνω σταθμοί παραγωγής εξυπηρετούν αποκλειστικά αγροτική εκμετάλλευση, μέχρι ποσοστού 75%, αντίστοιχα.», σύμφωνα με την οποία αγρότες που εγκαθιστούν σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ ως αυτοπαραγωγοί μπορούν να εγχέουν στο δίκτυο το 75% της ενέργειας που παράγουν και να λαμβάνουν Λειτουργική Ενίσχυση χωρίς υποχρέωση συμμετοχής σε ανταγωνιστική διαδικασία, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους αυτοπαραγωγούς για τους οποίους το ποσοστό αυτό είναι 20%. Έτσι, αγρότης ο οποίος εγκαθιστά ένα φ/β σταθμό με αυτοπαραγωγή εγκατεστημένης ισχύος 100 kW, αφενός μειώνει την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει και συνεπώς το κόστος ηλεκτρικού ρεύματος που πληρώνει και αφετέρου έχει ένα ετήσιο έσοδο της τάξης των 7.500 €, συμπληρωματικό του αγροτικού του εισοδήματος.
2. Με την ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/28857/1083/20.03.2020 Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Καθορισμός ειδικού πλαισίου προτεραιότητας στην χορήγηση οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ από τον Διαχειριστή του Δικτύου, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, συμπεριλαμβανομένων των διατάξεων του άρθρου 9 του ν. 3775/2009 (Α ́ 122), του ν. 3894/2010 (Α ́ 204), του ν. 4608/ 2019 (Α ́ 66) και της παραγράφου 6 του άρθρου 11 του ν. 4513/2018 (Α ́ 9), καθώς και του πρώτου και τρίτου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 8 του ν. 3468/2006 (Α ́ 129), σύμφωνα με το άρθρο 44 του ν. 4643/2019 (ΦΕΚ Α ́ 193)»:
• Υπάγονται στην Ομάδα Β οι σταθμοί βιομάζας φυσικών ή νομικών προσώπων εγγεγραμμένων στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 3874/2010, όπως ισχύει, εγκατεστημένης ισχύος μικρότερης ή ίσης των 3 MW, οι οποίοι εγκαθίστανται και πρόκειται να λειτουργήσουν εντός της Περιφερειακής Ενότητας που βρίσκονται οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις τους, όπως αυτές ορίζονται στις διατάξεις του ν. 3874/2010, όπως ισχύει.
Υπάγονται στην Ομάδα Β οι Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Α.Π.Ε. που πρόκειται να λειτουργήσουν υπό την ευθύνη Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (Γ.Ο.Ε.Β.), Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (Τ.Ο.Ε.Β.) ή του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε. (Ο.Α.Κ. Α.Ε.).
3. Πέραν των ανωτέρω θα πρέπει να επισημανθεί ότι σύμφωνα με τον Πίνακα 1 της περ. 1β της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4414/2016 (ΦΕΚ Α ́149), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 72 του ν. 4602/2018 (ΦΕΚ Α ́45) και ισχύει, η Τιμή Αναφοράς (Τ.Α.) στη βάση της οποίας υπολογίζεται μηνιαίως η Λειτουργική Ενίσχυση, με τη μορφή της Διαφορικής Προσαύξησης ή της Σταθερής Τιμής αποζημίωσης, της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που αξιοποιείται με φ/β σταθμούς που ανήκουν σε Ε.Κοιν. του ν. 4513/2018 (ΦΕΚ Α’ 9) με εγκατεστημένη ισχύ <=1MW ή σε κατ’ επάγγελμα αγρότες με εγκατεστημένη ισχύ <500 kW, ορίζεται ως η μεσοσταθμική Τ.Α. που προέκυψε κατά τις τρεις (3) προηγούμενες πριν την τελευταία ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών που αφορούν στην εν λόγω κατηγορία φ/β σταθμών ή, αν δεν έχουν διενεργηθεί διαγωνισμοί στην κατηγορία,
3/ 4
στην ίδια τεχνολογία προσαυξημένη κατά 10%. Ενώ, από την 01.01.2021, σύμφωνα με την ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕΕΚ/30971/1190/26.03.2020 Απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Προσθήκη νέων κατηγοριών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. και καθορισμός των Τ.Α., επαναπροσδιορισμός των κατηγοριών σταθμών 11, 29 και 30 και τροποποίηση των Τ.Α. του Πίνακα 1 της περίπτωσης β’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν.4414/2016, σύμφωνα με τις παρ. 5, 6 και 7 του άρθρου 4 του ν.4414/2016 (ΦΕΚ Α’ 149) και τροποποίηση των τιμών του Επιτοκίου Αναγωγής των κατηγοριών σταθμών, σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 3 του ν.4414/2016 (ΦΕΚ Α’ 149), όπως ισχύει» (ΦΕΚ Β’ 1045), η Τ.Α. για φ/β σταθμούς που ανήκουν σε κατ’ επάγγελμα αγρότες με εγκατεστημένη ισχύ <500 kW ορίζεται στα 65€/MWh, ανεξάρτητα από τη διεξαγωγή και τα αποτελέσματα των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών.
Τέλος, αναφορικά με τον επιτρεπόμενο αριθμό έργων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, τα οποία εξαιρούνται από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών, ανά φυσικό πρόσωπο, σας ενημερώνουμε ότι σύμφωνα με την παρ. 3α του άρθρου 7 του ν. 4414/2016 (ΦΕΚ Α ́149), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, αναφέρεται ότι: «3α. Με την επιφύλαξη της εφαρμογής της παραγράφου 3 του άρθρου 4, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο άμεσα ή έμμεσα μέσω της συμμετοχής του στη διοίκηση ή ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου με οποιοδήποτε ποσοστό συμμετοχής απαγορεύεται να συνάπτει σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών, για περισσότερα από δύο (2) έργα της ίδιας τεχνολογίας, εφόσον οι τεχνολογίες ενισχύονται μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών.»
Ο Προϊστάμενος Διεύθυνσης
Δ. Αντωνόπουλος
COMMENTS